หนึ่งในสาเหตุใหญ่ของอาการข้อเสื่อมคือ มีน้ำหนักตัวเกิน หรืออ้วน เพราะยิ่งน้ำหนักตัวมากเท่าไร ข้อต่างๆ ในร่างกายก็ยิ่งต้องรับภาระมากเท่านั้น โดยเฉพาะข้อเข่า สะโพก และหลัง ที่เป็นกำลังหลักในการรับน้ำหนักของร่างกาย การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการควบคุมน้ำหนักจึงเป็นสิ่งสำคัญ

โดยเฉพาะการออกกำลังกายแบบแอโรบิคที่ช่วยเผาผลาญพลังงานได้เป็นอย่างดี แต่หากผู้ป่วยกังวลว่าการออกกำลังกายจะเป็นอันตรายต่อข้อกระดูก ก็ควรเลือกประเภทของการออกกำลังกายที่ข้อไม่ต้องแบกรับภาระมากนัก เช่น ว่ายน้ำ การเดินในน้ำ เดิน หรือปั่นจักรยาน

เช็คน้ำหนักตัว แบบไหนเรียกเกินเกณฑ์ !!
เปรียบเทียบค่าดัชนีมวลกาย Body Mass Index,BMI)จากสูตร = น้ำหนักตัว (กิโลกรัม) ส่วนสูง (เมตร) ยกกำลัง

ค่าดัชนีมวลกาย	แปลผล
น้อยกว่า 18.5	ผอม
18.5-22.9	สมส่วน
23.0-24.9	น้ำหนักเกิน
25.0-29.9	อ้วน
มากกกว่าหรือเท่ากับ 30	อ้วนรุนแรง

ตัวอย่างเกณฑ์น้ำหนักตัวเมื่อคำนวณตามดัชนีมวลกาย จำแนกตามความสูง

ส่วนสูง (เมตร)	น้ำหนักตัว (กิโลกรัม)
	น้ำหนักปกติ	น้ำหนักตัวเกิน	อ้วน
1.50	41.6-51.5	51.6-56	มากกว่า 56
1.55	44.4-55.0	55.1-59.8	มากกว่า 59.8
1.60	47.3-58.6	58.7-63.7	มากกว่า63.7
1.65	50.4-62.3	62.4-67.8	มากกว่า67.8
1.70	53.5-66.2	66.3-72.0	มากกว่า72
1.75	56.7-70.1	70.2-76.3	มากกว่า76.3

จากการศึกษาพบว่าในรายที่น้ำหนักตัวเกิน เมื่อน้ำหนักลดลงจะทำให้ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมลดลง
ได้ถึงร้อยละ 50 เมื่อน้ำหนักตัวเกินควรลดน้ำหนัก หรือควบคุมไม่ให้เพิ่มขึ้น เพราะน้ำหนักตัวที่มากจะเพิ่ม แรงกดหรือกระแทกบนข้อต่อในการทำอิริยาบถที่เคลื่อนไหว ไม่ว่าจะตอนยืน เดิน ข้อเข่าจะต้องรับน้ำหนัก 2-3 เท่าของน้ำหนักตัว

อย่างไรก็ตาม การลดน้ำหนักไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องอาศัยกำลังใจ และวินัยในการควบคุมน้ำหนักตัวเอง ความเข้าใจในเรื่องโภชนาการ และการออกกำลังกายที่ถูกต้อง หากลดน้ำหนักได้เพียงเล็กน้อยก็จะช่วยลดอาการปวดข้อได้