เราเชื่อว่าสาวๆ หลายคนคงได้ยินคำว่า “ซีสต์” กันอยู่บ่อยๆ แต่มีใครเคยรู้ว่าซีสต์ที่ว่านี้เกิดขึ้นมาได้ยังไง แล้วมันมีอันตรายต่อร่างกายเรายังไงบ้าง
“ซีสต์” คือ การคั่งสะสมของน้ำในร่างกาย ซึ่งจะเกิดเป็นถุงน้ำนั่นเอง สามารถเกิดขึ้นได้กับอวัยวะทุกส่วนในร่างกาย ถ้าเกิดที่เต้านมก็เป็นซีสต์ที่เต้านม และถ้าเกิดที่รังไข่เราก็เรียกว่าซีสต์ที่รังไข่
ซีสต์ที่รังไข่เกิดขึ้นมาได้ยังไง?
ปกติแล้วซีสต์ที่รังไข่จะสัมพันธ์กับรังไข่ เมื่อมีการไข่ตกที่ผิดปกติ มีระดับฮอร์โมนที่แปรปรวน อาจจะมีการคั่งเกิดเป็นถุงน้ำในรังไข่ หรือไข่ไม่ตกก็เกิดเป็นถุงน้ำเล็กๆ ได้หลายใบ หรือมีการแบ่งเซลล์ในรังไข่ที่ผิดปกติ จนเกิดเป็นถุงน้ำ คนอายุน้อยๆ มักจะเป็นซีสต์ธรรมดา และหายเองได้ แต่ถ้าพบในวัยที่ใกล้หมดประจำเดือน ก็มีโอกาสที่จะพัฒนาเป็นมะเร็งได้
ซีสต์ในรังไข่ ส่วนใหญ่จะไม่ค่อยแสดงอาการเพราะซีสต์มักมีขนาดเล็ก แต่บางคนอาจมีอาการปวดหน่วงๆ ที่ท้องน้อย ตึงๆ แน่นๆ ในท้องน้อย หรือปวดท้องประจำเดือนผิดปกติ อาจมีอาการท้องอืด รู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ ถ้าในกรณีที่ถุงน้ำมีการปริหรือแตกออกก็จะมีอาการปวดท้องรุนแรงเฉียบพลัน หรือหากซีสต์ที่รังไข่มีขนาดใหญ่ ถุงน้ำเกิดการบิดตัวก็ทำให้ปวดท้องรุนแรงเฉียบพลันได้เหมือนกัน เพราะฉะนั้นจึงควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยที่ถูกต้อง
เลือกวิธีรักษาตามสาเหตุ
ผู้ที่มีอาการดังกล่าว ควรพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยที่ถูกต้องจากสูตินรีแพทย์ ซึ่งการตรวจโดยส่วนใหญ่ได้แก่ การซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจภายใน การอัลตราซาวด์เพื่อดูอวัยวะในอุ้งเชิงกราน สามารถตรวจได้สองวิธีคือ ตรวจผ่านทางหน้าท้อง หรือตรวจผ่านทางช่องคลอด ซึ่งจะเห็นภาพเฉพาะบริเวณได้ชัดเจน สามารถมองเห็นรังไข่ได้อย่างละเอียด ขั้นตอนการตรวจคล้ายกับการตรวจภายในโดยไม่เจ็บปวดจึงเป็นที่นิยม ในปัจจุบันจะสามารถบอกขนาด รูปร่าง จำนวน ตำแหน่งของก้อน ลักษณะของก้อนซีสต์ สามารถตรวจดูเส้นเลือดภายในก้อน และบางกรณีอาจต้องตรวจเพิ่มเติม อาทิ เอกซ์เรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) จากนั้นแพทย์จะพิจารณาตามสาเหตุ คือ ซีสต์ที่เกิดจากการทำหน้าที่ของรังไข่ที่ผิดปกติสามารถหายได้เอง เพียงแต่ต้องตรวจติดตามด้วยการอัลตราซาวด์ แต่ถ้าเป็นเนื้องอกปกติ ก็สามารถจัดการด้วยการผ่าตัด ในกรณีที่เป็นมะเร็งรังไข่ อาจต้องรับการผ่าตัดและให้เคมีบำบัด ซึ่งการตรวจพบตั้งแต่ในระยะแรกๆ จะทำให้เห็นผลที่ดี และทันท่วงที
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม
โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน โทร. 0-2271-7000 ต่อ สุขภาพสตรี