การมาพบทันตแพทย์ตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรกเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับลูกรัก เพื่อตรวจและรักษาฟันของลูกน้อยให้สุขภาพดีมีพัฒนาการสมวัย แต่เมื่อพูดถึงการมาพบหมอฟันแล้วเป็นสิ่งที่น่ากังวล โดยเฉพาะเป็นการหาหมอฟันครั้งแรกของลูก ผู้ปกครองยิ่งต้องคิดหนักแน่นอน พ่อแม่จึงจำเป็นต้องเตรียมตัวเตรียมใจ และเตรียมลูกก่อนมาทำฟัน
ผู้ปกครอง ต้องเตรียมตัวอย่างไร
ผู้ปกครองควรวางใจ และทำใจให้สบายกับการพาบุตรหลานมาพบทันตแพทย์ เพราะความกังวลใจในการมาพบทันตแพทย์ของผู้ปกครอง จะส่งผลต่อความกังวลใจในการมาพบทันตแพทย์ของเด็กได้ด้วยทัศนคติที่ดีของผู้ปกครองที่มีต่อการมาพบทันตแพทย์จะส่งผลดีต่อความร่วมมือของเด็กในการมาทำฟัน และควรบอกเด็กตามตรงว่าจะพามาพบทันตแพทย์ ไม่ควรนำทันตแพทย์มาขู่เด็ก เช่น ถ้าไม่ร่วมมือหมอจะจับฉีดยา หรือถ้าดื้อหมอจะจับถอนฟัน เพราะจะทำให้เด็กกลัวเมื่อต้องพบทันตแพทย์จริงๆ
เด็กต้องเตรียมพร้อมอะไร
การแนะนำหมอฟันให้เริ่มเข้ามาในชีวิตลูกในฐานะที่เป็นผู้คอยดูแลรักษาฟัน อาจเริ่มจากหนังสือนิทาน การ์ตูนจาก Youtube “เปปป้าพิกตอนหมอฟัน” ก็เป็นตัวเลือกที่น่าชมในกรณีที่อนุญาตให้ลูกดูจอได้ หรือการเล่นแบบบทบาทสมมติ (Role Play) ในการมาหาหมอฟัน ระหว่างคุณพ่อคุณแม่ และลูกน้อย สลับบทบาทการเป็นหมอฟันและคนไข้ เช่น สลับกันนอนส่องไฟตรวจฟันก็เป็นการเตรียมตัวที่ดีอีกทาง
ขั้นตอนพบทันตแพทย์
ผู้ปกครองควรทำการนัดหมายทันตแพทย์ล่วงหน้า พร้อมบอกเด็กเพื่อให้เด็กได้เตรียมตัวเตรียมใจก่อน รายละเอียดเพิ่มเติมในการนัดหมาย คือ
• ควรนัดเป็นช่วงเช้า เพราะเด็กค่อนข้างสดชื่น
• ก่อนมื้ออาหาร หรือไม่ควรให้เด็กรับประทานอาหารมื้อใหญ่ก่อนเวลานัด เพื่อป้องกันการอาเจียน
• นำแปรงสีฟันของเด็กมาด้วย เพื่อทันตแพทย์จะได้สอนวิธีแปรงฟันได้
• นำตุ๊กตา หรือของใช้ที่เด็กชอบ เช่น ผ้าห่ม ติดมาด้วยเพื่อเสริมสร้างความมั่นใจ ในกรณีที่จำเป็น อาจมีการทำบทบาทสมมติ ด้วยการตรวจตุ๊กตาก่อนที่เด็กจะได้รับการตรวจจริง
• วันนัดหมายควรไปให้ถึงก่อนเวลาประมาณครึ่งชั่วโมง เพื่อให้เด็กได้ปรับตัว และสร้างความคุ้นเคยกับสถานที่ และเจ้าหน้าที่ ต้องแจ้งให้ทราบหากเด็กมีโรคประจำตัว แพ้ยา หรือมีความต้องการพิเศษอื่นๆ
ครั้งแรกของการไปตรวจฟัน อาจเป็นการเริ่มต้นทำความรู้จักกับทันตแพทย์ด้วยการตรวจฟัน ขัดฟัน และเคลือบฟลูออไรด์ ควรพาเด็กมาพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อตรวจสุขภาพฟัน และรักษาฟันที่มีปัญหา เพื่อป้องกันการเกิดโรคฟันลุกลามจนมีอาการปวดฟัน การพาบุตรหลานมาตรวจสุขภาพฟันก่อนจะปวดฟันเป็นสิ่งที่จะช่วยให้เด็กสุขภาพฟันดี แต่กรณีที่ไม่เคยได้มาพบทันตแพทย์ หรือมีเหตุให้ไปต้องพบทันตแพทย์กะทันหันด้วยอาการปวดฟัน หรือประสบอุบัติเหตุเกี่ยวกับช่องปาก และฟัน ผู้ปกครองควรบอกเด็กโดยตรงเพื่อให้เด็กคลายกังวล ว่าการมาพบทันตแพทย์เพื่อให้ทันตแพทย์ช่วยรักษาอาการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้น
ในการพบทันตแพทย์เฉพาะทางสำหรับเด็กก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง เนื่องจากเป็นทันตแพทย์เฉพาะทางที่รักษาฟันในเด็กโดยเฉพาะ จะมีวิธีสื่อสารโดยใช้หลักจิตวิทยา และการปรับพฤติกรรมร่วมด้วย เพื่อช่วยให้เด็กได้รับการรักษาที่เหมาะสมรวมถึงสร้างทัศนคติที่ดีต่อการดูแลสุขภาพฟัน และการทำฟันในอนาคต
ข้อมูลโดย: ทญ.อาทิตยา กายพันธุ์เลิศ
ทันตกรรมสำหรับเด็ก
โรงพยาบาล เปาโล พหลโยธิน
อ้างอิง
1. Thribhuvanan, L., Saravanakumar, M.S. & Anjana, G. Influence of parental anxiety on children’s behaviour during their visits to dental clinic: a short clinical study. Bull Natl Res Cent 45, 227 (2021). https://doi.org/10.1186/s42269-021-00684-x
นัดหมายศูนย์ทันตกรรม
