วัยรุ่น เป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางร่างกาย อารมณ์ และจิตใจ ซึ่งแบ่งง่ายๆ เป็น 3 ช่วง คือ วัยรุ่นตอนต้น ช่วงอายุ 10 - 13 ปี วัยรุ่นตอนกลาง ช่วงอายุ 14 - 16 ปี และวัยรุ่นตอนปลาย ช่วงอายุ 17 - 19 ปี ด้วยความเป็นวัยรุ่นก็มักจะเอาใจใส่รูปร่างหน้าตา อยากทำ หรืออยากมีอะไรเหมือนเพื่อนๆ หนึ่งในเรื่องที่นิยมมาก คือการจัดฟัน เพราะอยากมีฟันและรอยยิ้มที่สวยงาม รวมถึงการเห็นเพื่อนจัดฟัน ทำให้รู้สึกคล้อยตามอยากจัดฟันตามเพื่อน ที่สังเกตได้คือ หลังจากมาจัดฟันแล้ว บางคนมีความรับผิดชอบที่ดีในการดูแลรักษาสุขภาพช่องปาก มีวินัยในการมาพบคุณหมอตามนัด แต่ก็มีวัยว้าวุ่น หรือนิยามที่คุ้นเคยกันว่า “วัยรุ่น ใจร้อน” หลายๆ คนที่อยากจัดฟันให้เสร็จเร็วๆ เพราะยังไม่ทันเสร็จดี ก็ไม่อยากใส่เครื่องมือ หรือยังขาดวินัย ไม่ดูแลสุขภาพช่องปากให้ดี ไม่ให้ความร่วมมือในการใช้อุปกรณ์จัดฟัน ไม่มาพบทันตแพทย์ตามนัด ไม่ปฏิบัติตัวตามคุณหมอแนะนำ หรือดูแลสุขภาพช่องปากไม่ดี การเคลื่อนของฟันอาจไม่เป็นตามที่วางแผนไว้ ทำให้มีปัญหาสุขภาพช่องปาก ระยะเวลาการจัดฟันก็อาจล่าช้าออกไป
แนะนำว่าขณะจัดฟัน หากมาพบคุณหมอตามนัด ปฏิบัติตามที่คุณหมอแนะนำ และดูแลสุขภาพช่องปากเป็นอย่างดี ส่วนมากฟันก็จะเคลื่อนไปในทิศทางที่คุณหมอวางแผนได้ตามกำหนด ซึ่งสามารถถอดเครื่องมือจัดฟันได้ แต่ก็ต้องใส่เครื่องมือคงสภาพฟันที่เรารู้จักกันในชื่อว่า “รีเทนเนอร์” (Retainer) เอาไว้ เพราะการใส่เครื่องมือรีเทนเนอร์นี้ จะช่วยให้ฟันอยู่ในตำแหน่งที่เราต้องการ โดยไม่เคลื่อนที่ไปอีกหลังจัดฟัน
ทริคการใส่รีเทนเนอร์
เมื่อใดก็ตามที่เราไม่ใส่รีเทนเนอร์ ฟันก็จะเคลื่อนที่ไปจากตำแหน่งที่ต้องการ ซึ่งในปัจจุบันมีรีเทนเนอร์ให้เลือกหลายแบบ ทั้งแบบติดแน่น และแบบถอดได้ รูปแบบตั้งแต่พลาสติกใสสวมครอบทับฟัน หรือแบบพลาสติกที่มีสีสันลวดลาย และมีลวดคาดด้านหน้าฟัน โดยแต่ละแบบต่างก็มีข้อดีในแง่มุมที่ต่างกัน บางครั้งอาจตัดสินใจเลือกใช้มากกว่าหนึ่งแบบ เพื่อประโยชน์สูงสุดจากการใส่รีเทนเนอร์นั่นเอง
วัยรุ่น 2 สไตล์ กับความเข้าใจในการจัดฟัน
ทญ. ปรารถนา เฉิดสุวรรณรักษ์
ทันตกรรมจัดฟัน
โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน