ตรวจภายใน...ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่หลายคนคิด

โรคทางนรีเวชที่เกิดขึ้นในผู้หญิง บางโรคอาจไม่มีอาการแสดง ทำให้เมื่อเกิดความผิดปกติจะทำให้เราไม่สามารถทราบได้ และอาการที่แสดงออกมานั้นอาจเป็นระยะอาการของโรคที่ดำเนินไปสู่ขั้นรุนแรงแล้ว ดังนั้นการตรวจเช็คสุขภาพตั้งแต่เนิ่นๆ โดยเฉพาะการตรวจภายในในเพศหญิง จะสามารถรู้ถึงระบบภายในร่างกายได้ หากมีความผิดปกติหรือสงสัยเกี่ยวกับโรคทางนรีเวช ก็สามารถรักษาหรือป้องกันก่อนที่มันจะลุกลามได้!

 

ตรวจภายในคืออะไร...และตรวจอะไรบ้าง?

              การตรวจภายใน (Pelvic Exam) เป็นการตรวจหาความผิดปกติของอวัยวะเพศภายในของผู้หญิง ซึ่งการตรวจภายในจะตรวจทั้งช่องคลอด ปากมดลูก มดลูก รังไข่ กระเพาะปัสสาวะ และลำไส้ใหญ่ด้านล่าง เพื่อตรวจหาความผิดปกติหรือรอยโรคที่เราไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า

 

อาการแบบไหนที่ควรตรวจภายใน?

• มีอาการปวดอุ้งเชิงกรานหรือปวดขณะมีเพศสัมพันธ์
• มีเลือดออกทางช่องคลอดหรือหรือตกขาวผิดปกติ
• มีประจำเดือนผิดปกติ เช่น ประจำเดือนมาไม่ปกติ ประจำเดือนมามากหรือน้อยผิดปกติ เป็นต้น
• มีความกังวลหรือเสี่ยงต่อโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
• มีอาการผิดปกติอื่นๆ บริเวณท้องน้อยหรืออวัยวะเพศ
• สงสัยว่าตนเองกำลังตั้งครรภ์

นอกจากนี้ ในผู้หญิงที่เคยมีเพศสัมพันธ์แล้วอย่างน้อย 1 ครั้ง หรือผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า 30 ปี ควรได้รับการตรวจภายในเป็นประจำทุกปี ร่วมกับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก เพื่อเช็คความผิดปกติและตรวจคัดกรองโรคที่อาจเกิดขึ้นกับร่างกายโดยไม่รู้ตัว

 

ควรเริ่มตรวจภายในตั้งแต่เมื่อไหร่ดี?

โดยปกติแล้วแพทย์จะแนะนำให้เริ่มตรวจภายในตั้งแต่อายุ 25 ปี แต่ในกรณีที่มีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุยังน้อย สามารถเข้ารับการตรวจได้เลย ไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงอายุ 25 ปี โดยแนะนำให้ตรวจเป็นประจำทุกปี เพื่อเป็นเหมือนการตรวจคัดกรองโรค แม้ผลการตรวจจะไม่มีอาการผิดปกติใดๆ แต่การเข้ารับการตรวจภายในเป็นประจำก็ยังได้ตรวจเช็ครังไข่ มดลูก และเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งเป็นเหมือนการสร้างเกราะป้องกันให้กับร่างกาย หากพบความผิดปกติตั้งแต่เนิ่นๆ ก็สามารถรับมือกับมันได้ทันท่วงที

 

เตรียมตัวให้พร้อมก่อนตรวจภายใน

ผู้เข้ารับบริการควรนัดหมายวันเข้ารับการตรวจในวันที่ประจำเดือนหมดสนิท หรือก่อนมีประจำเดือนรอบถัดไปประมาณ 1 สัปดาห์ และงดการมีเพศสัมพันธ์ การเหน็บยาในช่องคลอด หรือการสวนล้างช่องคลอด ก่อนวันเข้ารับการตรวจประมาณ 2 วัน เนื่องจากประจำเดือนอาจทำให้ผลการตรวจคลาดเลื่อนได้ ทั้งยังเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย โดยในวันที่มาเข้ารับบริการหากผู้เข้ารับบริการมีข้อกังวลใจหรือความกลัวต่อการตรวจภายใน ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อน

 

ขั้นตอนการตรวจภายใน

ในวันเข้ารับการตรวจแพทย์จะให้ผู้เข้ารับบริการเปลี่ยนเครื่องแต่งกายก่อน เมื่อถึงการเข้ารับการตรวจแพทย์จะให้ผู้ป่วยนอนหงายพร้อมวางขาบนขาหยั่ง ในขณะตรวจควรทำใจให้สบาย ไม่เกร็งตัว เพื่อให้แพทย์สามารถตรวจได้สะดวกและใช้เวลาไม่นาน โดยขั้นตอนการตรวจต่อไปจะแบ่งออกเป็นดังนี้

1. แพทย์จะตรวจบริเวณอวัยวะเพศภายนอกว่ามีรอยแดง มีอาการบวม หรือความผิดปกติอื่นๆ หรือไม่
2. แพทย์จะสอดเครื่องมือที่มีลักษณะคล้ายปากเป็ด (speculum) เข้าไปในช่องคลอด เมื่อได้ตำแหน่งแล้วแพทย์จะกางอุปกรณ์ออกเพื่อดูผนังช่องคลอด ปากมดลูก และบริเวณภายในมดลูก
3. แพทย์จะใช้เครื่องมือเข้าไปเก็บตัวอย่างเซลล์ปากมดลูก และนำส่งไปยังห้อง Lab เพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก โดยอาจใช้เวลา 7 วันในการทราบผลการตรวจ
4. แพทย์จะสอดนิ้วมือที่สวมถุงมือเข้าไปภายในช่องคลอด จากนั้นใช้มืออีกข้างกดเบาๆ บริเวณท้องน้อย เพื่อตรวจดูขนาดและรูปร่างของมดลูก และรังไข่ ว่ามีความผิดปกติหรือไม่อย่างไร

ในระหว่างการตรวจภายใน ผู้เข้ารับการตรวจอาจมีความรู้สึกไม่สบายตัวหรือรู้สึกเกร็งได้ แต่การตรวจภายในจะไม่ทำให้เกิดอาการเจ็บปวดใดๆ หากรู้สึกเจ็บในระหว่างการตรวจ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที

 

ทำไมผู้หญิงถึงต้องตรวจภายใน?

               เนื่องจากอวัยวะสืบพันธุ์ของเพศหญิงค่อนข้างมีความซับซ้อนไม่น้อย และหากเกิดความผิดปกติขึ้นภายในเราจะไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ดังนั้นการตรวจภายในจึงเป็นเหมือนตัวช่วยเพื่อให้เรารับรู้ถึงสภาวะหรือความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นโดยที่เรามองไม่เห็น และยังสามารถช่วยตรวจหาสัญญาณหรือรอยโรคที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคทางนรีเวชต่างๆ ได้ในอนาคต เช่น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ถุงน้ำรังไข่ เนื้องอกมดลูก รวมถึงมะเร็งปากมดลูก ที่เป็นมะเร็งที่พบได้มากเป็นอันดับ 2 ในเพศหญิง รองมาจากมะเร็งเต้านมเท่านั้น!

 

หญิงในวัยหมดประจำเดือน...จำเป็นต้องเข้ารับการตรวจภายในหรือไม่?

              แม้จะเข้าสู่วัยที่หมดประจำเดือนแล้ว แต่การตรวจภายในในผู้หญิงที่หมดประจำเดือนไปแล้ว ก็เป็นสิ่งสำคัญและควรตรวจเป็นประจำ เนื่องจากอายุที่มากขึ้นความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ โดยเฉพาะโรคมะเร็งก็มีมากขึ้นตามไปด้วย หากพบความผิดปกติก็จะสามารถได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีต่อไป

 

จะเห็นได้ว่า หากเทียบกับประโยชน์ของการตรวจภายในแล้ว ไม่เพียงแต่จะตรวจหาแต่ความผิดปกติที่เกิดขึ้นทางกายภาพเท่านั้น แต่ยังตรวจหารอยโรคที่เราอาจจะมองไม่เห็นได้ด้วยตาเปล่าอีกด้วย และด้วยความเป็นมืออาชีพของทั้งทีมแพทย์และพยาบาลของโรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ ทำให้การตรวจภายในไม่ “น่ากลัว” อย่างที่คุณคิด