เสริมพัฒนาการความฉลาด 10 ด้าน ปั้นลูกรักให้เติบโตอย่างมีคุณภาพ
พัฒนาการด้านความฉลาด ของ ลูก สามารถส่งเสริมและสร้างได้ตั้งแต่ในครรภ์จนถึงช่วง 3 ขวบปีแรก ซึ่งถือเป็น ช่วงเวลาทอง ที่ต้องใส่ใจดูแลเป็นพิเศษ เพื่อให้ ลูกรัก เติบโตขึ้นอย่างมี คุณภาพ, มี สุขภาพร่างกายแข็งแรง, มี อารมณ์แจ่มใส, สุขภาพจิตดี, และมี สติปัญญา ที่พร้อมสำหรับอนาคต
พัฒนาการความฉลาด 10 ด้านที่สำคัญ
การเลี้ยงลูก ให้เติบโตอย่างรอบด้าน ควรครอบคลุม พัฒนาการความฉลาด 10 ด้าน ดังนี้:
1. HQ (Health Quotient): ความฉลาดทางสุขภาพ
คือความรู้ความสามารถในการ ดูแลสุขภาพ ตนเอง ส่งเสริมให้ ลูก รู้จักเลือกทาน อาหารที่มีประโยชน์, ถูกหลัก โภชนาการ, ออกกำลังกาย ที่เหมาะสม และ พักผ่อนเพียงพอ
2. IQ (Intelligence Quotient): ความฉลาดทางด้านสติปัญญา
ความสามารถในการเรียนรู้ทั้งด้านวิชาการ, ดนตรี, ศิลปะ, และกีฬา สามารถส่งเสริมได้ด้วยการใช้เวลา ใกล้ชิด, เล่นและพูดคุยกับลูกบ่อยๆ, การใช้ ภาษามือ ควบคู่กับการสื่อสารกับ ลูก
3. EQ (Emotional Quotient): ความฉลาดทางอารมณ์
ความสามารถในการบริหารจัดการ อารมณ์ ของตนเองได้อย่างเหมาะสม และพร้อมรับมือเมื่อเผชิญกับสถานการณ์ที่ไม่คุ้นเคย สามารถเสริม พัฒนาการ ด้านนี้ให้ ลูก ได้ด้วยการส่งเสริมให้ ลูกเล่น ใช้ จินตนาการ, เรียนรู้ สิ่งแวดล้อมรอบตัว, ตอบสนองความต้องการของ ลูก อย่างถูกต้อง โดยไม่ตามใจหรือเข้มงวดเกินไป
4. CQ (Creativity Quotient): ความคิดสร้างสรรค์
การที่ ลูก มีความริเริ่ม สร้างสรรค์, จินตนาการ, และแนวคิดใหม่ๆ เช่น การประดิษฐ์, การออกแบบงานศิลปะประเภทต่างๆ สามารถส่งเสริมและกระตุ้น พัฒนาการ ด้านนี้ด้วยการ ละเล่น, ทำ กิจกรรมต่างๆ, เล่านิทาน, การนำของใกล้ตัวมาทำเป็น ของเล่น
5. PQ (Play Quotient): ความฉลาดจากการเล่น
ความฉลาด ด้าน สติปัญญา, อารมณ์, และด้านอื่นๆ จะเพิ่มขึ้นได้ด้วยการที่ พ่อแม่เล่นกับลูกบ่อยๆ เพราะการเล่นคือพื้นฐานสำคัญของการเรียนรู้สำหรับ เด็ก
6. AQ (Adversity Quotient): ความฉลาดในการรับมือกับปัญหา
เป็น ทักษะ ที่ ลูก จะสามารถแก้ไขปัญหา มีความมานะไม่ย่อท้อเมื่อเจออุปสรรค มองปัญหาเป็นเรื่องท้าทาย สามารถส่งเสริม พัฒนาการ ด้านนี้ด้วยการฝึกความพยายามให้ ลูก เช่น การเล่น ต่อเลโก้, จิ๊กซอว์, การให้ กำลังใจ และ คำชมเชย
7. TQ (Thinking Quotient): ความฉลาดในการคิด
คือความสามารถที่ ลูก จะ คิด, วิเคราะห์ข้อมูล ต่างๆ ได้อย่างมีเหตุผล, ถูกต้อง, มีวิจารณญาณ ว่าสิ่งใดมีประโยชน์และไม่มีประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น สามารถส่งเสริมได้ด้วยการ พาลูกออกไปเที่ยว, อ่านหนังสือกับลูก, ทำงานบ้าน, การฝึกให้ ลูกแก้ปัญหาด้วยตนเอง
8. MQ (Moral Quotient): ความฉลาดด้านคุณธรรม จริยธรรม
คือ ความฉลาด ที่ ลูกรัก รู้จักผิดชอบ, ประพฤติดี, มีความซื่อสัตย์, มีความกตัญญู สามารถส่งเสริมด้วยการ อบรมสั่งสอน และเรียนรู้ผ่าน พฤติกรรม หรือ ตัวอย่าง ที่ พ่อแม่ทำ
9. OQ (Optimist Quotient): ความฉลาดด้านการมองโลกในแง่ดี
การที่ ลูก มี สุขภาพจิตดี, อารมณ์แจ่มใส, มองโลกในแง่ดี, มี ความคิดเชิงบวก, สามารถรับมือกับปัญหา ฝ่าฟันอุปสรรคได้โดยไม่เครียดจนเกินไป ซึ่งสามารถฝึก พัฒนาการ ด้านนี้ได้ด้วยการฝึก ทำงานบ้าน, ฝึกการ ล้างหน้าแปรงฟัน, เก็บที่นอน, ปิดไฟ, ถอดเสื้อผ้าลงตะกร้าด้วยตัวเอง และควร ชื่นชมลูก ทุกครั้ง
10. SQ (Social Quotient): ความฉลาดในการเข้าสังคม
การมี มนุษยสัมพันธ์ที่ดี, สามารถปรับตัวเข้ากับ สังคม ที่มีการเปลี่ยนแปลงและหลากหลายในปัจจุบันได้ พ่อแม่ สามารถฝึก ทักษะ ด้านนี้ให้ ลูก ด้วยการแสดงให้เห็นเป็น ตัวอย่าง และยกตัวอย่างจาก นิทาน ที่อ่านให้ ลูกฟัง
กิจกรรมเสริมกระตุ้นพัฒนาการเรียนรู้ให้ลูกรัก (ช่วง 3 ขวบปีแรก)
อายุ 0-3 เดือน:
เน้น กิจกรรม ที่กระตุ้น ระบบประสาทสัมผัส (การเห็น, การได้ยิน, การสัมผัส, การดมกลิ่น, การรับรส) ชอบสีสันสดใส, สีตัดกัน, การเคลื่อนไหว, การฟัง พ่อแม่ ควร พูดคุยกับลูก ในทุก กิจกรรม
กรุ๊งกริ๊ง ที่มีเสียง
โมบายสีสันสดใส
หนังสือผ้า, หนังสือนิทาน
ร้องเพลงกล่อม
เล่น ปูไต่
พ่อแม่พูดคุยกับลูกบ่อยๆ
อายุ 4-6 เดือน:
ลูก จะเริ่มสังเกตมากขึ้น สนใจการเคลื่อนไหวของแขนขาตัวเอง เริ่มคว้าของใกล้ตัว ชอบดูดนิ้ว อมมือ สำรวจอวัยวะตัวเอง มีความสนใจสิ่งรอบตัว เริ่มรู้จักส่งเสียงโต้ตอบ (อืออาในลำคอ)
เพลงที่มีจังหวะ
ยางกัด ต่างๆ
เพลย์ยิม, ตุ๊กตาผ้า
เล่นกับพ่อแม่
อายุ 6-9 เดือน:
เป็นวัยที่ ลูกรัก จะกระดึ๊บ คืบ คลาน เกาะยืน เริ่มเข้าใจการหายไปของวัตถุ การเล่น จ๊ะเอ๋ จะสนุกและง่ายที่สุด สนุกกับการที่แม่ประคองให้กระโดดเบาๆ บนตัก ชอบเคลื่อนไหวตามจังหวะดนตรีหรือเพลงที่แม่ร้องให้ฟัง ให้ เด็ก ได้โยนของที่โยนได้ เพราะเป็นวัยที่ชอบโยน ชอบขว้างสิ่งของ ทดสอบ กล้ามเนื้อ ตัวเอง
ขว้างบอลลงตะกร้า
เล่น จ๊ะเอ๋, เล่นหาของใต้ผ้า
เล่น ตบแปะ
เล่น บัตรคำ
อ่านนิทาน
อายุ 9-12 เดือน:
ลูก พร้อมที่จะเรียนรู้และเริ่มสื่อสารสั้นๆ ง่ายๆ ได้ แม้ยังพูดได้ไม่เก่ง แต่สามารถเข้าใจคำสั่งง่ายๆ ของ พ่อแม่ ได้ กล้ามเนื้อ เริ่มมีความแข็งแรง
เล่น เลโก้ชิ้นใหญ่ๆ
ต่อบล็อกไม้
ม้าไม้โยกเยก
รถลากจูง
อ่านนิทาน
ของเล่นพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก
อายุ 1-2 ปี:
ลูก เริ่มมีความเป็นตัวของตัวเอง อยากทำอะไรด้วยตัวเอง เข้าใจคำสั่ง พูดเก่งขึ้น เคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ
ต่อบล็อกไม้
เล่นทราย
วิ่งเล่นในสนาม
ทำงานบ้าน
อ่านนิทาน
ลากเส้นระบายสี
เล่น ขาไถ (Balance bike)
อายุ 2-3 ปี:
ลูก จะมีการต่อต้าน, งอแง, เอาแต่ใจ ช่วยเหลือตัวเองเบื้องต้นได้ พูดเก่ง, อยากรู้, อยากลอง เป็นเจ้าหนูจำไม
เล่นทราย
ต่อบล็อกไม้, เลโก้
เล่น บทบาทสมมุติ
ปั้นแป้งโดว์
ต่อจิ๊กซอว์
ทำงานบ้าน
วิ่งเล่นอย่างอิสระ
การส่งเสริม พัฒนาการความฉลาด 10 ด้าน และจัดกิจกรรมที่เหมาะสมกับแต่ละวัย จะช่วยให้ ลูกรัก ของคุณเติบโตอย่างเต็มศักยภาพ มีความสุข และพร้อมเผชิญโลกกว้างอย่างมี คุณภาพ