ในชีวิตคนเรานอกจากการดูแลสุขภาพในด้านต่างๆ แล้ว การสำรวจร่างกายของตนเองก็มีความสำคัญเช่นเดียวกัน เพราะบางครั้งสิ่งผิดปกติภายในร่างกายอาจแฝงอยู่เป็นภัยเงียบโดยที่เราไม่รู้ตัว อย่างเช่น อวัยวะที่พบปัญหาบ่อยที่สุดของผู้หญิงอย่างเต้านมนั้น ถือเป็นอวัยวะสำคัญที่ควรหมั่นสังเกตเป็นประจำเพราะอาจมีความผิดปกติเกิดขึ้น จนลุกลามกลายเป็นปัญหาใหญ่ได้“ซีสต์และก้อนเนื้อที่เต้านม” ความแตกต่างที่ต้องทำความเข้าใจ
หลายคนยังมีความเข้าใจในเรื่องซีสต์และก้อนเนื้อที่คลาดเคลื่อนอยู่พอสมควร บางคนคิดว่าเป็นปัญหาเดียวกัน ซึ่งในความเป็นจริงทั้ง 2 สิ่งนี้มีความแตกต่างกัน แต่สามารถคลำหรือตรวจพบได้ที่บริเวณเต้านมเช่นเดียวกัน โดยก้อนที่ตรวจพบบริเวณเต้านมนั้น จะพบใน 3 ลักษณะ คือ ถุงน้ำหรือซีสต์ ก้อนเนื้อธรรมดา และก้อนเนื้อร้ายที่เป็นมะเร็งเต้านม โดยผู้ที่เป็นซีสต์เต้านมมักจะมีอาการเจ็บที่ก้อน ซึ่งต่างจากกลุ่มเนื้องอกหรือมะเร็งที่มักจะไม่มีอาการเจ็บหรือปวด จึงทำให้คนส่วนใหญ่มักเข้าใจผิดคิดว่าก้อนที่ไม่เจ็บคงไม่เป็นอะไร และปล่อยทิ้งไว้จนก้อนมะเร็งนั้นใหญ่โตขึ้นมากแล้วจึงมารู้สึกตัวในภายหลัง
- ซีสต์ที่เต้านม มีลักษณะเป็นถุงน้ำที่มีเซลล์ต่อมน้ำนมล้อมรอบ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงปกติของเต้านม ไม่ใช่ลักษณะเริ่มต้นของมะเร็งและจะไม่เปลี่ยนแปลงกลายเป็นมะเร็งเต้านม แต่จะรู้สึกเจ็บและมีขนาดที่โตขึ้นหรือยุบลงตามรอบประจำเดือน
- ก้อนเนื้อที่เต้านม คือเซลล์ของต่อมน้ำนมและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของเต้านมรวมตัวกันเกิดเป็นก้อน โดยก้อนเนื้อที่พบมี 2 ประเภท คือ ก้อนเนื้อธรรมดา ในกลุ่มนี้จะไม่พัฒนากลายเป็นมะเร็ง และก้อนเนื้อชนิดนี้จะมีขอบเขตที่ชัด แพทย์สามารถทราบเบื้องต้นได้จากการตรวจคลำเต้านม และสำหรับ ก้อนเนื้อที่เป็นมะเร็งเต้านม จะมีลักษณะก้อนที่ค่อนข้างแข็งกว่าก้อนเนื้อธรรมดาแต่จะไม่รู้สึกเจ็บ ขอบเขตของก้อนเนื้อมักไม่ชัดเจนและโตขึ้นเรื่อยๆ รวมถึงอาจมีอาการอื่นๆ เช่น ผิวหนังดึงรั้ง หัวนมดึงรั้ง หรือต่อมน้ำเหลืองโตร่วมด้วย
การผ่าตัดซีสที่เต้านม...จำเป็นแค่ไหน?
เมื่อตรวจดูแล้วหากก้อนนั้นเป็นแค่ซีสต์หรือถุงน้ำ สามารถทำการรักษาโดยใช้เพียงเข็มเจาะดูดน้ำออกมาเหมือนกับการเจาะเลือดจนก้อนยุบลง ไม่จำเป็นต้องทำการผ่าตัด แต่สำหรับผู้ป่วยบางรายที่มีอาการค่อนข้างมาก ก้อนมีขนาดใหญ่หรือสงสัยความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง ก็อาจเข้ารับการรักษาด้วยการผ่าตัดได้ตามดุลยพินิจของแพทย์ ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วการรักษาจะให้ผลดี โอกาสที่จะกลับมาเป็นซ้ำหรือเกิดขึ้นใหม่ค่อนข้างน้อย
การผ่าตัดเพื่อรักษา “มะเร็งเต้านม”
คนส่วนใหญ่มักจะกังวลว่าหากผ่าตัดมะเร็งเต้านมแล้ว จะกลับมามีทรวงอกที่สวยได้เหมือนเดิมหรือไม่ ซึ่งในปัจจุบันสามารถทำให้เต้านมทั้งสองข้างมีขนาดเท่ากันได้หลังผ่าตัด โดยก่อนการผ่าตัดแพทย์จะวัดระยะจุดกึ่งกลางของเต้านม ฐานเต้านม ขนาดของเต้านมเพื่อวางแผนการผ่าตัดก่อน แล้วจึงผ่าตัดก้อนเนื้อร้ายในเต้านมข้างนั้นออกไปและปรับรูปทรวงอกให้สวยงามดังเดิม หลังผ่าตัดคนไข้จะมีรอยฟกช้ำที่เต้านมแต่จะหายไปเองใน 2 สัปดาห์ ควรดูแลทำความสะอาดแผลผ่าตัดตามแพทย์แนะนำ เมื่อแผลหายดีแล้วควรนวดคลึงเต้านมเบาๆ เพื่อลดการเกิดพังผืดหลังผ่าตัด และที่สำคัญคือหลังรับการผ่าตัดมะเร็งเต้านมไปแล้ว ควรที่จะต้องรักษาด้วยวิธีการฉายรังสีต่อเนื่องร่วมด้วยเพื่อให้เชื้อมะเร็งไม่กลับคืนมาอีก
สำหรับคนที่ในวันนี้อาจจะยังไม่รู้ว่าตัวเองมีก้อนเนื้อที่เต้านม ไม่ว่าจะซีสต์ เนื้องอก หรือมะเร็งเต้านม ก็ควรที่จะหมั่นตรวจคลำเต้านมด้วยตนเอง รวมถึงควรหาเวลาไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพราะหากรู้ก่อน รักษาก่อน ก็ช่วยเพิ่มโอกาสทางการรักษาได้อย่างทันท่วงทีและสามารถกำจัดโรคร้ายออกไปจากชีวิตได้ง่ายขึ้น
สอบถามรายละเอียด
คลินิกศัลยกรรม
อาคาร 2 ชั้น 2
โรงพยาบาลเปาโล โชคชัย 4
โทร.02-514-4141 ต่อ 1102 – 1105
ปรึกษาแพทย์ออนไลน์
