ถ้าดูกันตามสถิติแล้ว ในอดีต คนที่อายุมากกว่า 50-60 ปีขึ้นไปจะมีโอกาสเป็น “โรคเข่าเสื่อม” ได้มากกว่าคนวัยหนุ่มสาวหลายเท่าตัว แต่ในปัจจุบันนี้ ไม่ต้องรอให้มีอายุมากขนาดนั้น ก็มีโอกาสเป็นโรคเข่าเสื่อมได้มากเหมือนกัน แต่จะเป็นเพราะอะไร วันนี้เรามีข้อมูลดีๆ มาฝาก
อาการแบบไหน...เรียกว่าเข่าเสื่อม?
“เข่าเสื่อม” คืออาการที่เกิดกับกระดูกอ่อนซึ่งทำหน้าที่ปกป้องส่วนปลายของกระดูกได้เสื่อมสภาพลง เมื่อกระดูกอ่อนเสื่อมสภาพจึงทำให้ข้อเข่าเสื่อมสภาพตามไปด้วยจนไม่สามารถรองรับน้ำหนักหรือขยับเขยื้อนเคลื่อนไหวได้คล่องแคล่วและเป็นปกติเหมือนเดิม เพราะเส้นเอ็นและกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องจะมีอาการบาดเจ็บและเกิดความเจ็บปวดได้ทั้งขณะเคลื่อนไหวและอยู่เฉยๆ
โดยโรคข้อเข่าเสื่อมจะพบมากในผู้ที่มีอายุ 50-60 ปีขึ้นไป รวมถึงเพศหญิงจะมีโอกาสเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมได้มากกว่าเพศชาย และหากใครมีพฤติกรรมที่มีความเสี่ยงสูงก็อาจทำให้เป็นโรคเข่าเสื่อมได้ตั้งแต่อายุน้อยๆ ได้เลยเช่นกัน
อายุยังไม่มาก แต่โรคข้อเข่าเสื่อมถามหาแน่ ถ้าเป็นคนแบบนี้
1.มีน้ำหนักตัวที่มากเกินไป
ยิ่งคนที่อ้วน หรือมีน้ำหนักตัวที่เกินมาตรฐานมาตั้งแต่เด็ก ก็จะสะสมความเสี่ยงในการเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมก่อนวัยได้มากกว่าคนอื่น หรือคนที่น้ำหนักตัวขึ้นพรวดพราดจนเข้าขั้นเรียกว่าเป็นโรคอ้วน จะทำให้ข้อเข่าต้องแบกรับน้ำหนักมากกว่าปกติหลายเท่าตัวในเวลาอันรวดเร็ว ซึ่งแน่นอนว่าเพิ่มความเสี่ยงที่ทำให้เป็นโรคเข่าเสื่อมก่อนวัยได้เช่นกัน
2.อุบัติเหตุที่ทำให้เข่าเกิดอาการบาดเจ็บ
บางกรณีที่มีอาการบาดเจ็บหนักจนทำให้หัวเข่ามีสภาพไม่เหมือนเดิม ก็อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้เข่าเสื่อมก่อนวัยได้ หรือบางรายเป็นนักกีฬา ซึ่งมีโอกาสที่จะเกิดการบาดเจ็บซ้ำๆ ในที่เดิมๆ แม้ได้รับการรักษาแล้วแต่ก็เกิดการเสียหายที่มากเกินไป หรือในบางรายที่คิดว่ามีอาการไม่มากจึงไม่ได้เข้ารับการรักษา ทำให้ข้อเข่ามีการบาดเจ็บสะสมจนถึงจุดที่ทำให้เข่าเสื่อมก่อนวัยได้
3.กรรมพันธุ์
หลายคนที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อมโดยไม่มีสาเหตุที่แน่ชัด ถ้าสืบประวัติดีๆ อาจจะพบว่ามีคนภายในครอบครัวเป็นโรคนี้มาก่อน ซึ่งถ้าเรารู้อยู่แล้วว่าคนในครอบครัวเป็นโรคนี้ ก็ควรป้องกันด้วยการเข้ารับการตรวจแต่เนิ่นๆ หากพบอาการเริ่มต้นจะได้ป้องกันการลุกลามหรือรีบรักษาอย่างทันท่วงที
4.เกิดจากโรคข้ออักเสบ
ซึ่งเป็นโรคที่ทำให้ข้อได้รับบาดเจ็บโดยตรง เช่น คนที่เป็นโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือเป็นโรคเก๊าต์ จะมีอาการปวดเข่าเป็นประจำอยู่แล้ว ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาก็จะเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคเข่าเสื่อมก่อนวัยได้อย่างแน่นอน
5.พฤติกรรมที่ทำร้ายเข่าทั้งรู้ตัวและไม่รู้ตัว
เช่น คนที่ชอบถือกระเป๋าหนักๆ หรือมีอาชีพที่ต้องยกของหนักเป็นเวลานานๆ ก็มีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นโรคเข่าเสื่อมก่อนวัยได้ เพราะหัวเข่าจะได้รับการกดทับจากการแบกของหนักเป็นประจำ
Do & Don’t ถ้าไม่อยากเข่าเสื่อมก่อนวัย
1.หมั่นสังเกตตัวเองบ่อยๆ เช่น เวลาเคลื่อนไหวร่างกาย โดยเฉพาะช่วงหัวเข่า มีเสียงลั่นในข้อหรือไม่ เกิดอาการเข่าอ่อนแรงหรือไม่สามารถเคลื่อนไหวได้คล่องตัวเหมือนปกติหรือเปล่า บางคนอาจเป็นเฉพาะกรณีที่นั่งหรือยืนนานๆ แต่หากเป็นบ่อยๆ ก็ควรปรึกษาแพทย์แต่เนิ่นๆ
2.มีพฤติกรรมที่นำไปสู่การเป็นโรคเข่าเสื่อม เช่น การใส่รองเท้าส้นสูงเป็นประจำ ชอบนั่งงอเข่ามากกว่า 90 องศา อย่างการนั่งยองๆ การนั่งขัดสมาธิ นั่งพับเพียบเป็นเวลานานๆ ท่านั่งเหล่านี้จะยิ่งเพิ่มแรงอัดหรือแรงกดที่ข้อเข่ามากกว่าปกติ แม้แต่การขึ้น-ลงบันไดบ่อยๆ ก็ทำให้หัวเข่าและข้อเท้าต้องรับน้ำหนักมากกว่าปกติ ซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคเข่าเสื่อม
3.ควบคุมน้ำหนักตัว ซึ่งไม่ใช่ดูที่ค่าน้ำหนักอย่างเดียว แต่ควรดูจากค่า BMI (ดัชนีมวลกายซึ่งใช้วัดความสมดุลของน้ำหนักตัวและส่วนสูง) โดยค่า BMI ไม่ควรเกิน 20 ก็จะช่วยลดโอกาสเสี่ยงข้อเสื่อมก่อนวัยได้
4.หมั่นออกกำลังกาย ควรเลือกการออกกำลังกายที่ช่วยชะลอการเกิดข้อเข่าเสื่อม เช่น การว่ายน้ำ การเดินในน้ำ การปั่นจักรยาน ซึ่งเป็นการออกกำลังกายที่ช่วยให้ข้อเข่าแข็งแรงโดยไม่ทำร้ายข้อเข่า และทำให้กล้ามเนื้อบริเวณรอบๆ หัวเข่าแข็งแรงขึ้นได้
5.หมั่นสังเกตความผิดปกติของข้อเข่า เช่น กดแล้วมีอาการเจ็บ มีเสียงดัง หรือมีอาการบวม ซึ่งจะเป็นสัญญาณบอกได้ว่าข้อเข่าเริ่มมีปัญหา จึงไม่ควรละเลยที่จะพบแพทย์ เพราะหากเข้ารับการรักษาเร็ว เมื่อหายดีแล้วก็จะช่วยลดโอกาสเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมก่อนวัยได้ด้วย
ปรึกษาปัญหาสุขภาพ
ศูนย์ศัลยกรรมกระดูกและข้อ อาคาร 1 ชั้น 1
โรงพยาบาลเปาโลโชคชัย 4
โทร. 02-514-4141 ต่อ 1102-1105
Line id : @Paolochokchai4
.jpg)
ปรึกษาแพทย์ออนไลน์
