พฤติกรรมไหนของตัวเอง...เพิ่มความเสี่ยงข้อเข่าเสื่อม

โรคข้อเข่าเสื่อม ไม่เพียงเกิดขึ้นแต่ในผู้สูงอายุเท่านั้น เพราะโรคข้อเข้าเสื่อมสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ซึ่งหนึ่งในปัจจัยหลักที่ทำให้ข้อเข่าเสื่อมนั่นคือ “พฤติกรรมของเราเอง” ที่จะก่อให้เกิดอาการปวดเข่าซึ่งเป็นสัญญาณของโรคข้อเข่าเสื่อม

 

พฤติกรรมไหนเสี่ยงทำให้เกิดข้อเข่าเสื่อม?

1. การออกกำลังกายที่มีแรงกระทำต่อข้อเข่าสูง : การวิ่งบนพื้นแข็ง การกระโดด การเล่นกีฬาที่ต้องใช้แรงกระแทกที่ข้อเข่ามาก กิจกรรมเหล่านี้อาจทำให้ข้อเข่าเสื่อมเร็วขึ้น
2. การนั่งยองๆ นั่งไขว่ห้าง หรือคุกเข่านานๆ : การนั่งหรือคุกเข่าในท่าทางที่ไม่ถูกต้องเป็นเวลานาน จะเพิ่มแรงกดให้กับข้อเข่าทำให้ข้อเข่าเสื่อมได้
3. การยกของหนัก : การยกของหนักบ่อยๆ หรือทำงานที่ต้องใช้ข้อเข่าในการรับน้ำหนักเป็นเวลานาน ทำให้ข้อเข่าต้องรับน้ำหนักมากขึ้นและส่งผลให้เกิดการเสื่อมสภาพของข้อเข่าเร็วขึ้น
4. ได้รับบาดเจ็บบริเวณเข่าซ้ำๆ : การบาดเจ็บที่ข้อเข่าซ้ำๆ เช่น เกิดอุบัติเหตุ หกล้ม หรือการบาดเจ็บจากกีฬา อาจทำให้ข้อเข่าเสื่อมได้
5. ไม่มีการออกกำลังกายหรือเคลื่อนไหวร่างกาย : การไม่ออกกำลังกายหรือเคลื่อนไหวอย่างเพียงพอ ทำให้กล้ามเนื้อรอบข้อเข่าอ่อนแอลง ซึ่งจะส่งผลให้ข้อเข่าต้องรับแรงกระแทกและแรงกดมากขึ้น ทำให้ข้อเข่าเสื่อมเร็วขึ้น
6. การใช้รองเท้าที่ไม่เหมาะสม : มักเป็นรองเท้าที่ไม่มีการรองรับน้ำหนักที่ดีหรือจำพวกรองเท้าส้นสูง ส่งผลให้เกิดแรงกดที่ข้อเข่าได้
7. มีภาวะอ้วนหรือมีน้ำหนักเกิน : น้ำหนักตัวที่มากเกินไปจะเพิ่มแรงกดที่ข้อเข่า และทำให้เกิดการเสื่อมสภาพของข้อเข่าเร็วขึ้น
8. การละเลยสุขภาพของข้อเข่า : การไม่ดูแลข้อเข่าให้ดี เช่น เกิดอาการบาดเจ็บที่บริเวณข้อเข่าแต่ไม่รับการรักษาอย่างถูกต้อง หรือการไม่ทำกายภาพบำบัดเมื่อมีปัญหาเกี่ยวกับข้อเข่า

 

เช็คด่วน! อาการแบบไหนเข่าข่าย “ข้อเข่าเสื่อม”

เมื่อรู้ถึงพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อโรคข้อเข่าเสื่อมแล้ว ต่อมาจึงต้องรู้ถึงอาการที่บ่งบอกว่าเรากำลังเป็นโรคข้อเข่าเสื่อม โดยสามารถสังเกตอาการได้เบื้องต้นดังนี้

มีอาการปวดข้อเข่า : มีอาการปวดเข่าเมื่อมีการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะการเคลื่อนไหวที่ต้องลงน้ำหนักที่ข้อเข่า เช่น เดินขึ้น-ลงบันได หรือยืนเป็นเวลานาน

ข้อเข่าฝืด : เมื่อมีการขยับร่างกายที่มีการใช้งานเข่าจะรู้สึกถึงอาการฝืดที่ข้อเข่า หรือเหยียดขาออกได้ไม่สุด โดยเฉพาะในช่วงเช้าหรือหลังจากที่ไม่ได้มีการใช้งานที่เข่าเป็นเวลานาน

ข้อเข่าบวม : ข้อเข่าอาจมีอาการบวม ซึ่งเกิดจากการอักเสบหรือการสะสมของน้ำในข้อเข่า

มีเสียงในข้อเข่าเมื่อขยับขา : โดยอาจมีเสียงกระดูกลั่นเมื่อมีการเคลื่อนไหวข้อเข่า ซึ่งหากมีอาการปวดหัวเข่าร่วมด้วย นั่นอาจเป็นสัญญาณของการเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อนในข้อเข่า

ข้อเข่ามีลักษณะผิดรูป : ในกรณีที่ข้อเข่าเสื่อมอย่างรุนแรง ข้อเข่าอาจมีลักษณะผิดรูปหรือโค้งงอได้ เช่น เมื่อยืนขาชิดกันเข่าทั้งสองจะมีลักษณะผิดรูปข้างใดข้างหนึ่ง

ทั้งนี้ เพื่อให้แน่ใจว่าอาการที่เกิดขึ้นดังกล่าวเป็นสัญญาณของโรคข้อเข่าเสื่อมหรือไม่ ควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อตรวจสอบและวินิจฉัยอาการอย่างแน่ชัด หากพบความผิดปกติเกี่ยวกับข้อเข่าแพทย์จะได้สามารถกำหนดแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม

 

จะเห็นได้ว่าอาการปวดข้อเข่าไม่เพียงแต่จะรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของผู้ที่เป็น แต่ยังส่งผลให้มีข้อจำกัดในการทำกิจกรรมต่างๆ ลดลงอีกด้วย ซึ่งหากเรายังทำพฤติกรรมเหล่านี้ซ้ำๆ อยู่เช่นเคยอาจนำไปสู่โรคข้อเข่าเสื่อมได้ในท้ายที่สุด

ดังนั้น การหมั่นดูแลตัวเองและเช็คสุขภาพข้อเข่าเมื่อรู้ว่าตนเองเสี่ยงเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมจึงสำคัญ เพราะสามารถทำให้เราทราบถึงความแข็งแรงของร่างกาย และหากพบความผิดปกติหรือสาเหตุที่ส่งผลให้เกิดโรคข้อเข่าเสื่อม ก็จะสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและเข้ารับการรักษาก่อนที่จะเป็นโรคข้อเข่าเสื่อม!