
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) คือหนึ่งในโรคร้ายแรงที่คร่าชีวิตคนไทยจำนวนมาก และยังเป็นสาเหตุหลักของความพิการถาวร หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ในแต่ละปีทั่วโลกมีผู้ป่วยใหม่ประมาณ 10–15 ล้านคน โดย 5 ล้านคนเสียชีวิต และอีก 5 ล้านคนพิการถาวร
สิ่งสำคัญที่สุดคือการ รู้ทันอาการ สังเกตปัจจัยเสี่ยง และเข้ารับการรักษาอย่างรวดเร็ว เพราะ “ทุกนาทีมีค่า” สมองสูญเสียเซลล์กว่า 1.9 ล้านเซลล์ต่อนาที เมื่อเกิด Stroke
โรค Stroke คืออะไร?
โรคหลอดเลือดสมองเกิดจากการที่เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงสมองได้เพียงพอ ส่งผลให้เซลล์สมองตายและทำงานผิดปกติ แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่
ตารางเปรียบเทียบ Stroke ชนิดขาดเลือด vs เลือดออก
| หัวข้อ | Stroke ชนิดขาดเลือด (Ischemic Stroke) | Stroke ชนิดเลือดออก (Hemorrhagic Stroke) |
|---|---|---|
| ความหมาย | เลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ เพราะหลอดเลือดตีบหรืออุดตัน | เลือดออกในสมองเพราะหลอดเลือดแตกหรือรั่ว |
| สัดส่วนการเกิด | พบมากที่สุด ประมาณ 80% ของผู้ป่วย Stroke | พบประมาณ 20% ของผู้ป่วย Stroke |
| สาเหตุหลัก |
- ลิ่มเลือดอุดตัน - ไขมันสะสมในหลอดเลือด - หัวใจเต้นผิดจังหวะ |
- ความดันโลหิตสูงควบคุมไม่ได้ - หลอดเลือดโป่งพองแตก - ความผิดปกติของหลอดเลือด - การใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือดเกินขนาด |
| อาการ |
- แขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก - พูดไม่ชัด - มุมปากตก |
- ปวดศีรษะรุนแรงทันที - คลื่นไส้ อาเจียน - หมดสติ |
| การรักษาเบื้องต้น |
- ยาละลายลิ่มเลือด (tPA) ภายใน 4.5 ชม. - การดึงลิ่มเลือดออก |
- ควบคุมความดันโลหิต - ผ่าตัดระบายเลือด |
| การพยากรณ์โรค | หากรักษาเร็ว โอกาสฟื้นตัวสูง | อาการมักรุนแรงกว่า และเสี่ยงเสียชีวิตสูงกว่า |
อาการเตือนสำคัญ หลัก FAST
การสังเกตอาการด้วยหลัก FAST เป็นวิธีที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก ใช้ง่ายและช่วยชีวิตได้
อาการอื่นๆ ที่ควรระวัง
ปัจจัยเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมอง
ปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้
ปัจจัยที่ควบคุมได้
วิธีป้องกัน Stroke
การรักษาโรคหลอดเลือดสมอง
Stroke ชนิดขาดเลือด (Ischemic Stroke)
Stroke ชนิดเลือดออก (Hemorrhagic Stroke)
การฟื้นฟูหลังป่วย Stroke
สรุปสาระสำคัญ ที่ช่วยชีวิตคุณและคนที่คุณรักได้
โรคที่เกิดจากสมองขาดเลือดหรือเลือดออกในสมอง ทำให้เซลล์สมองเสียหายถาวร
Face (หน้าเบี้ยว) | Arm (แขนอ่อนแรง) | Speech (พูดไม่ชัด) | Time (เวลา - รีบพาส่ง รพ.)
รักษาภายใน 1 ชั่วโมงแรก เพิ่มโอกาสรอดและฟื้นตัวสูงสุด ห้ามรอ!
ความดันสูง | เบาหวาน | การสูบบุหรี่ | แอลกอฮอล์ | ไม่ออกกำลังกาย
ตรวจสุขภาพประจำปี | ควบคุมโรคประจำตัว | ปรับพฤติกรรมสุขภาพ
💡 จำไว้ ทุกนาทีมีค่า เมื่อสงสัยว่าเป็น Stroke รีบโทร 1669 ทันที!
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) เป็นภัยเงียบที่อันตราย แต่สามารถป้องกันได้ด้วยการรู้ทันอาการและควบคุมปัจจัยเสี่ยง หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการสงสัย Stroke อย่ารอช้า รีบโทร 1669 หรือเข้ารับการตรวจคัดกรองกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทันที