ทำไมถึงควรตรวจหัวใจ...ก่อนไปวิ่งมาราธอน
โรงพยาบาลเปาโล
05-ก.พ.-2563

กี่ครั้งแล้วที่เราเห็นตามข่าวสาร กับประเด็นที่มีนักกีฬาหรือนักวิ่งมาราธอนเสียชีวิตขณะกำลังเข้าร่วมกิจกรรม ทั้งที่ส่วนใหญ่แล้วมีสุขภาพแข็งแรงดีเสมอมา ซึ่งการที่ไม่เคยมีประวัติเป็นโรคหัวใจมาก่อน... นั่นไม่ได้แปลว่าหัวใจคุณไม่มีความผิดปกติซ่อนอยู่ และนี่แหละคือเหตุผลว่าทำไม? การตรวจสุขภาพหัวใจก่อนลงแข่งวิ่งมาราธอน จึงเป็นสิ่งที่จำเป็น

ทั้งที่มีสุขภาพปกติ แต่ทำไมเกิด “ภาวะหัวใจวายเฉียบพลัน” ขณะออกกำลังกาย

ภัยเงียบอันดับต้นๆ ของการเสียชีวิตขณะวิ่งที่เราพบได้บ่อย คือ การมีความผิดปกติของหัวใจแอบแฝงอยู่...แต่ไม่รู้ตัว! โดยพบว่าในผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป มักจะมีโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตันซ่อนอยู่ ส่วนผู้ที่มีอายุน้อยนั้น อาจเกิดได้จากหลายๆ สาเหตุ เช่น ลิ้นหัวใจผิดปกติแต่กำเนิด... แต่ไม่เคยตรวจมาก่อน หรือภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนา ที่มักพบได้ในนักกีฬาที่มีการออกกำลังกายเป็นประจำ หรือมีความผิดปกติของคลื่นไฟฟ้าหัวใจ แต่ไม่เคยมีอาการมาก่อน... แล้วบังเอิญเกิดขึ้นในขณะออกกำลังกายพอดี เช่น ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ

“กล้ามเนื้อหัวใจหนา” ภาวะนี้คืออะไร? ทำไมยิ่งออกกำลังกายบ่อยยิ่งเสี่ยง!

ความเข้าใจโดยทั่วไป การออกกำลังกายก็คือ... กรที่ทำให้กล้ามเนื้อในแต่ละส่วนของร่างกายได้ออกแรง ซึ่งการออกกำลังกายแบบเวทเทรนนิ่งที่หลายๆ คนนิยมกันนั้น เป็นการออกกำลังกายที่ส่งผลให้กล้ามเนื้อหัวใจห้องล่างซ้ายหนาขึ้นมากกว่าการออกกำลังกายประเภทอื่นๆ และนอกจากการเวทเทรนนิ่งแล้ว การปั่นจักรยานก็เป็นการออกกำลังกายอีกรูปแบบหนึ่งที่ส่งผลให้กล้ามเนื้อหัวใจหนาขึ้นได้เหมือนกัน

ซึ่งหากคนเรามีกล้ามเนื้อหัวใจหนามากกว่า 13-15 มิลลิเมตร นั่นเท่ากับว่า... คุณมีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิด “ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนา” หนึ่งในสาเหตุสำคัญของการเกิดภาวะหัวใจวายเฉียบพลันขณะออกกำลังกายได้นั่นเอง เพราะกล้ามเนื้อหัวใจที่หนามากๆ จะเข้าไปขัดขวางระบบไหลเวียนเลือด ทำให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น

เพราะฉะนั้น ถ้าคุณมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนาโดยไม่รู้ตัวมาก่อน แล้วยังคงออกกำลังกายอย่างหนักจนทำให้หัวใจต้องทำงานหนักมากๆ ขณะออกกำลังกาย นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมนักกีฬาถึงเสี่ยงต่อภาวะหัวใจวายเฉียบพลันได้!

การวิ่งมาราธอน คือการใช้งานกล้ามเนื้อมัดใหญ่แบบซ้ำๆ และต่อเนื่อง นับเป็นการออกกำลังกายในระดับหนัก ซึ่งหากคุณมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนาแอบแฝงอยู่... และลงวิ่งมาราธอนโดยไม่ผ่านการตรวจเช็คหัวใจ ก็อาจเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวใจวายเฉียบพลันได้!