อวัยวะภายในที่เราควรใส่ใจดูแลและทำการตรวจคัดกรองโรคอย่างสม่ำเสมอไม่ได้มีเพียงแค่หัวใจ ปอด หรือสมองเท่านั้น เพราะอวัยวะทั้งหมดที่อยู่ในบริเวณช่องท้องทั้งส่วนบนและส่วนล่างก็มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่แพ้กัน โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่วัยกลางคนโรคจากความเสื่อมก็มักจะถามหา ซึ่งหลายโรคก็เป็นอันตรายร้ายแรงจนทำให้เสียชีวิตได้! และเพราะเราไม่สามารถมองเห็นอวัยวะภายในช่องท้องด้วยตาเปล่า จึงจำเป็นต้องใช้การตรวจ ‘อัลตราซาวด์’ เพื่อค้นหาความผิดปกติต่างๆ ที่อาจมีซ่อนอยู่
หัวข้อที่น่าสนใจ
การตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้อง คืออะไร?
การตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้อง เป็นการตรวจหาความผิดปกติของอวัยวะภายในช่องท้องโดยใช้คลื่นเสียงความถี่สูง ซึ่งแพทย์จะใช้หัวตรวจไถเบาๆ บริเวณผิวหน้าท้องที่ต้องการตรวจ เครื่องอัลตราซาวด์จะเปลี่ยนสัญญาณคลื่นให้กลายเป็นภาพปรากฏบนจอมอนิเตอร์เพื่อให้แพทย์ทำการวิเคราะห์และวินิจฉัยโรคต่อไป ทั้งนี้การตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้องจะแบ่งเป็น 2 ส่วนแยกกัน คือ อัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนบน และอัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนล่าง
อัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนบน ตรวจอะไรได้บ้าง?
ใช้ในการตรวจดูอวัยวะที่อยู่บริเวณหน้าท้องส่วนบน อย่าง ม้าม ตับ ตับอ่อน ถุงน้ำดี ท่อน้ำดี ไต ตลอดจนเส้นเลือดต่างๆ เพื่อค้นหาความผิดปกติของเส้นเลือด ก้อนเนื้อที่ผิดปกติ นิ่วที่ไต หรือนิ่วในถุงน้ำดี เป็นต้น
อัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนล่าง ตรวจอะไรได้บ้าง?
ใช้ในการตรวจดูอวัยวะที่อยู่บริเวณหน้าท้องส่วนล่าง อย่าง มดลูก รังไข่ ต่อมลูกหมาก กระเพาะปัสสาวะ และไส้ติ่ง เพื่อค้นหาความผิดปกติบริเวณช่องท้องส่วนล่าง เช่น ถุงน้ำรังไข่ เนื้องอกมดลูก หรือไส้ติ่งอักเสบ ต่อมลูกหมากโต เป็นต้น
เมื่อไหร่ที่ควรตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้อง?
เมื่อต้องการตรวจหาความผิดปกติของอวัยวะภายในช่องท้องตามช่วงอายุ แม้ยังไม่มีอาการ เช่น นิ่วในไต นิ่วในถุงน้ำดี หรือก้อนเนื้อในตับ หรือตรวจตามโปรแกรมในรายการตรวจสุขภาพ
เมื่อสงสัยว่าอาจมีก้อนในช่องท้อง ซึ่งช่วยให้แยกได้ว่าก้อนนั้นมาจากอวัยวะใด และลักษณะของก้อนมีส่วนประกอบเป็นก้อนเนื้อหรือถุงน้ำ เพื่อการวิเคราะห์รอยโรค
เมื่อมีอาการปวด ตึง หรือแน่นท้องเป็นประจำหรือเรื้อรัง หรือมีการเพิ่มขนาดของอวัยวะในช่องท้อง หรือผลเลือดที่แสดงให้เห็นว่ามีค่าตับที่ผิดปกติ
เมื่อต้องการตัดเนื้อเยื่อที่อยู่ลึกไปตรวจ การอัลตราซาวด์จะช่วยเพิ่มความแม่นยำให้แพทย์เห็นสิ่งที่ต้องการตัดและบริเวณใกล้เคียงได้ชัดเจนขึ้น
เมื่อต้องการตรวจซ้ำเพื่อติดตามผลจากการตรวจครั้งก่อน จากการพบความผิดปกติบางอย่างเพื่อเฝ้าดูการเปลี่ยนแปลงของความผิดปกตินั้นๆ หรือตรวจหลังจากที่ได้รับการรักษาไปแล้วเพื่อติดตามผล
ก่อนอัลตราซาวด์ช่องท้อง ควรเตรียมความพร้อมอย่างไร?
ควรงดอาหารที่มีไขมันและเครื่องดื่มก่อนเข้ารับการตรวจประมาณ 8-12 ชั่วโมง
ในการตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนล่าง จะต้องมีการดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้กระเพาะปัสสาวะมีน้ำเพียงพอที่จะทำให้รังสีแพทย์มองเห็นอวัยวะในช่องท้องได้อย่างชัดเจน แต่หากต้องตรวจทั้งช่องท้องส่วนบนและส่วนล่างต้องไม่ดื่มน้ำ จนกว่าจะตรวจช่องท้องส่วนบนเสร็จก่อน
กรณีที่แพทย์สงสัยว่าเป็นไส้ติ่งอักเสบ ห้ามผู้ป่วยดื่มน้ำและทานอาหารทุกชนิด ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของแพทย์
ข้อดีของการตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้อง
มีความปลอดภัยสูง ปราศจากรังสี ไม่ต้องนอนในอุโมงค์
ไม่รู้สึกเจ็บ ไม่มีการใช้เข็มฉีดยา หรือเปิดผิวหนังให้มีแผลใดๆ
สะดวก รวดเร็ว ไม่ยุ่งยาก
ค่าใช้จ่ายไม่สูง
อวัยวะภายในช่องท้องของเราทำงานหนักมาอย่างต่อเนื่องโดยไม่ได้พัก และเมื่อเกิดความผิดปกติขึ้น เราก็ไม่สามารถมองเห็นภายในช่องท้องด้วยตาเปล่า การอัลตราซาวด์ช่องท้องทั้งส่วนบนและส่วนล่างจึงเป็นวิธีที่ช่วยให้แพทย์พบความผิดปกติได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ เพื่อเริ่มการรักษาได้อย่างทันท่วงที
ปรึกษาแพทย์ออนไลน์
