เข่าหลวมจากเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีก หากไม่รีบรักษา เสี่ยงข้อเข่าเสื่อมในอนาคต

ในกลุ่มนักกีฬาที่ต้องวิ่งหรือกระโดดเป็นประจำโดยเฉพาะการวิ่งที่ต้องเปลี่ยนทิศทางอย่างรวดเร็ว เช่น นักฟุตบอล นักบาสเกตบอล แบตมินตัน สกี เป็นต้น อาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา เจ็บเข่า หรือเข่าบวม มักมาจากอาการบาดเจ็บหรือการฉีกขาดของเอ็นหัวเข่า โดยเฉพาะเอ็นไขว้หน้า

เอ็นไขว้หน้าเข่า สำคัญอย่างไร
เอ็นไขว้หน้า Anterior Cruciate Ligament (ACL) เป็นหนึ่งในเอ็นหลักของเข่า ซึ่งอยู่ลึกเข้าไปในบริเวณส่วนกลางของข้อเข่า ที่ช่วยรักษาความมั่นคงของข้อเข่าในการเคลื่อนไหว มีหน้าที่ในการป้องกันการบิดหมุนของข้อเข่า เมื่อเอ็นไขว้หน้าขาดจะได้ยินเสียงลั่นในข้อ (Audible Pop) มีอาการเข่าบวมและเลือดออกในหัวเข่า
ซึ่งจำเป็นต้องรีบพบแพทย์ผู้ชำนาญการเฉพาะทางเพื่อทำการรักษาโดยเร็วที่สุด และหากต้องการรักษาด้วยการผ่าตัดจำเป็นจะต้องรักษาควบคู่การทำกายภาพบำบัดเป็นเวลาประมาณ 6 เดือน

เอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาด อีกหนึ่งอาการบาดเจ็บที่พบได้บ่อยในนักกีฬา
ในกีฬาฟุตบอล บาสเกตบอล แบตมินตัน สกี เป็นกีฬาที่นักกีฬาต้องมีการวิ่งซิกแซกหลบหลีกฝ่ายตรงข้าม การวิ่งลงน้ำหนักและหมุนข้อเข่าขณะที่เข่ายังเหยียดตรงอยู่ ส่งผลให้เส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าถูกกระชากและฉีกขาดได้ รวมไปถึงการปะทะระหว่างการแข่งขัน เช่น การบิดของเข่าอย่างรวดเร็วและรุนแรง  ทำให้เอ็นไขว้หน้าถูกกระชากจนฉีกขาดได้  การบาดเจ็บของเอ็นไขว้หน้าส่วนมากมักเกิดจาการที่นักกีฬาบาดเจ็บด้วยตัวเองมากกว่าบาดเจ็บจากการกระทำฝ่ายตรงข้าม ซึ่งมักเกิดในจังหวะที่มีการวิ่งแล้วหยุดหมุนตัวเองอย่างฉับพลัน ในบางครั้งอาจเกิดในจังหวะกระโดดลงมาแล้ว ถูกกระแทก หรือ พยายามวิ่งพลิกตัวทันทีหลังลงสู่พื้น

อาการปวดเข่าแบบไหน บ่งบอกว่า เอ็นไขว้หน้าขาด
โดยส่วนใหญ่ในช่วงแรกของการบาดเจ็บ ทำให้ผู้ป่วยจะไม่สามารถเดินลงน้ำหนักได้หรือลงได้ไม่เต็มที่ เข่ามักจะบวมอย่างชัดเจนอย่างรวดเร็วเนื่องจากมีเลือดออกในข้อเข่า และหลังจากนั้นประมาณ 1-2 สัปดาห์ อาการปวดเข่า เข่าบวม จะค่อย ๆ ลดลง แต่จะมีอาการเข่าไม่มั่นคงเวลาที่มีการบิดหมุนเข่า หรือการเปลี่ยนทิศทาง เวลาเดินหรือวิ่ง เช่น การขึ้น-ลงบันได วิ่ง หรือเล่นกีฬาที่มีการวิ่งซิกแซก การงอเหยียดเข่ามักจะทำไม่ได้ในช่วงแรกเนื่องจากการมีเลือดออกในข้อเข่าและอาจมีการฉีกขาดของหมอนรองเข่าทำให้การขยับข้อเข่าทำได้ไม่สุด โดยส่วนมากในผู้ป่วยหากมีเอ็นไขว้หน้าขาดมักจะงอเหยียดเข่าได้สุดในระยะเวลาประมาณ 1-2 เดือน

เอ็นไขว้หน้าขาด รักษาอย่างไรได้บ้าง
การผ่าตัดมีข้อบ่งชี้ในผู้ป่วยที่มีความไม่มั่นคงของข้อเข่า หรือในผู้ป่วยที่มีเอ็นไขว้หน้าขาดร่วมกับการบาดเจ็บอื่น เช่นหมอนรองกระดูกฉีกขาด ผู้ป่วยที่เอ็นไขว้หน้าขาดเพียงบางส่วนสามารถที่จะรักษาด้วยการกายภาพได้ แต่ถ้าหากผู้ป่วยต้องการที่จะกลับไปเล่นกีฬาที่มีการวิ่งเปลี่ยนทิศทางบ่อยๆ เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล เป็นต้น ร่วมกับมีความไม่มั่นคงของข้อเข่า การผ่าตัดทำเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าจึงถือว่ามีความจำเป็น ซึ่งอาจจะต้องพิจารณาร่วมกับการวินิจฉัยจากแพทย์ร่วมด้วย

        ปัจจุบันมีการใช้เทคนิคผ่าตัดแผลเล็กผ่านกล้อง ขนาดแผลจะเล็กประมาณ 0.5 เซนติเมตรบริเวณด้านหน้าเข่า และมีการเปิดแผลอีกประมาณ 2 เซนติเมตร บริเวณใต้ข้อเข่า เพื่อนำเอ็นจากกล้ามเนื้อด้านหลังเข่า (Hamstring) หรือเอ็นบริเวณสะบ้าโดยแพทย์จะทำการใส่เครื่องมือผ่านกล้องเพื่อสร้างเส้นเอ็นไขว้หน้าใหม่ ซึ่งหลังจากการผ่าตัดควรทำกายภาพบำบัดควบคู่ไปด้วย และนอกจากนี้การผ่าตัดแบบแผลเล็ก ผู้ป่วยยังบาดเจ็บน้อยกว่าการผ่าตัดแบบเดิม มีผลข้างเคียงน้อยกว่า และช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วขึ้น

อย่างไรก็ตาม การรักษาด้วยเวชศาสตร์การกีฬาไม่ได้สิ้นสุดลงแค่การผ่าตัดเท่านั้น แต่ผู้ป่วยยังต้องได้รับการฟื้นฟูร่างกายในด้านอื่น ๆ เช่น การกายภาพบำบัด หรือโภชนาการ ซึ่งนอกจากความพร้อมของผู้ป่วยเอง ทีมแพทย์และผู้ชำนาญการก็มีความสำคัญอย่างมาก เพราะจะช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็ว พร้อมที่จะกลับไปใช้ชีวิตได้อย่างสนุกเต็มที่ กลับไปเล่นกีฬาที่รักได้เหมือนก่อนบาดเจ็บอีกครั้ง

สอบถามรายละเอียดข้อมูลเพิ่มเติม
แผนกศัลยกรรม กระดูกและข้อ โรงพยาบาลเปาโล เกษตร
โทร. 02 1500 900 ต่อ 5114
Line official account : Paolo Hospital Kaset
Line ID : @paolokaset