พฤติกรรมการนั่งที่มีการกดทับหัวเข่า การมีน้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน การเล่นกีฬาหรือการออกกำลังกายหักโหม และไม่ดูแลสุขภาพกระดูก มีส่วนทำให้ข้อเข่าเสื่อมก่อนวัย สาเหตุของโรคข้อเข่าเสื่อมนั้นหลักๆ นั่นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงหรือแก้ไขไม่ได้ นั่นก็คืออายุ... อายุที่เพิ่มขึ้น ทำให้ความสามารถในการซ่อมแซมตัวเองของกระดูกอ่อนลดลง เพศ... เราพบว่าเพศหญิงมีโอกาสเป็นข้อเข่าเสื่อมมากกว่าเพศชาย แต่ก็มีปัจจัยอื่นๆ ที่เราสามารถหลีกเลี่ยงได้ นั่นคือพฤติกรรมและการรู้จักดูแลสุขภาพโดยรวมของตนเอง ถ้าไม่อยากข้อเข่าเสื่อมเร็วเกินไป ต้องรู้!

การกินมากจนน้ำหนักเกิน
น้ำหนักตัวที่มากเกินไป ทำให้หัวเข่าต้องแบกรับน้ำหนักมากกว่าที่ควรจะเป็น การควบคุมน้ำหนักของตัวเองให้อยู่ในระดับมาตรฐาน ช่วยลดการแบกรับน้ำหนักที่หัวเข่าและข้อต่อต่างๆ เพียงหันมากินอาหารให้พอดีและครบ 5 หมู่ในสัดส่วนที่พอเหมาะ คือ กินผักและผลไม้ไม่หวาน 2 ส่วน โปรตีน 1 ส่วน คาร์โบไฮเดรต 1 ส่วน ก็จะดีต่อน้ำหนักตัวและสุขภาพด้านอื่นๆ อีกด้วย

การทำงานของข้อเข่า
 ข้อเข่า คือส่วนที่หัวกระดูกต้นขาและเบ้ากระดูกหน้าแข้งมาชนกัน โดยมีหมอนรองกระดูกเข่าซึ่งมีน้ำเลี้ยงข้อเข่าเพื่อหล่อลื่นทำหน้าที่กันกระแทกอยู่ มีเส้นเอ็นและกล้ามเนื้อหุ้มรอบข้อเข่าหลายมัด การเริ่มต้นวิ่งอย่างหักโหมอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บของข้อเข่าได้ เพราะกล้ามเนื้อและเส้นเอ็นรอบข้อเข่ายังไม่แข็งแรงพอที่จะทำงานหนัก ซึ่งข้อเข่าจะมีลักษณะพิเศษโดยจะเคลื่อนไหวในแนวเดียวคืองอเข่าและเหยียดเข่าเท่านั้น ไม่เหมือนข้ออื่น ๆ ที่ต้องมีการหมุนตัว เช่น ข้อหัวไหล่และข้อสะโพก

การนั่ง
ผู้ที่ทำกิจกรรมที่ต้องนั่งยองๆ เช่น นั่งส้วมซึม นั่งเก้าอี้เตี้ยๆ ซักผ้า หรือแม้แต่การนั่งบนพื้น เช่น นั่งขัดสมาธิเพื่อสวดมนต์ นั่งพับเพียบ นั่งคุกเข่า การนั่งท่าต่างๆ เหล่านี้ หัวเข่าจะงอมาก หรือบางท่าหัวเข่าก็ได้รับแรงกดทับสูงกว่าปกติ และหากต้องนั่งแบบนี้เป็นเวลานานหรือบ่อยครั้ง ก็ทำให้มีโอกาสเป็นข้อเข่าเสื่อมได้มากกว่าการนั่งเก้าอี้ที่ห้อยขาได้

การเล่นกีฬาที่มีการปะทะ
 การเล่นกีฬาประเภทที่ต้องปะทะกัน เช่น ฟุตบอล บาสเก็ตบอล รักบี้ มวยไทย มีโอกาสที่หัวเข่าจะถูกกระแทกจนเกิดการฉีกขาดของกระดูกอ่อนหรือเส้นเอ็นภายใน ข้อเข่าจึงอ่อนแอลง สำหรับผู้ที่เริ่มมีอาการ หรือต้องการลดความเสี่ยงอาจจะต้องหันมาเล่นกีฬาที่ไม่มีการปะทะแทน เช่น ขี่จักรยาน ว่ายน้ำ และหากพบความผิดปกติหรือมีอาการเจ็บหัวเข่าควรรีบไปพบแพทย์

การออกกำลังกายที่ไม่เหมาะสม
 แม้ว่าการออกกำลังกายด้วยการเดิน วิ่ง หรืออื่นๆ อย่างพอเหมาะจะมีประโยชน์ในการสร้างกล้ามเนื้อบริเวณหัวเข่าให้แข็งแรง ซึ่งเป็นการช่วยลดภาระของข้อเข่า แต่การออกกำลังกายบางอย่างที่หัวเข่าต้องรับน้ำหนักมาก หรือเกิดการยืดหดของหัวเข้าถี่เกินไป อย่างการย่อตัวนั่งและยืนขึ้นแบบสก็อตจั๊มพ์ การวิ่งขึ้นลงบันไดในตึกสูง การขี่จักรยานที่มีแรงต้านสูง หรือการขี่จักรยานแบบอานเตี้ยที่ทำให้ต้องงอหัวเข่ามากๆ เราจึงควรหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายลักษณะนี้ที่มากหรือบ่อยเกินไป

การไม่รักษาโรคที่เกี่ยวข้อง
ผู้ที่เป็นโรคเก๊าท์ หรือป่วยเป็นข้ออักเสบรูมาตอยด์ มีการติดเชื้อในข้อ จะทำให้กระดูกอ่อนผิวข้อเข่าถูกทำลายและเสื่อมเร็วกว่าปกติ เป็นเหตุให้เกิดอาการปวดและข้อติดแข็ง จึงควรควบคุมและรักษาโรคดังกล่าวให้หายดี และขอคำแนะนำจากแพทย์ในการดูแลข้อเข่าและกระดูกให้แข็งแรง รวมทั้งผู้ที่เคยได้รับอุบัติเหตุหรือบาดเจ็บที่หัวเข่า แต่ปล่อยทิ้งไว้ หรือได้รับการรักษาไม่ถูกต้อง หรือหลังการรักษาไม่ดูแลตัวเองอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้มีโอกาสเกิดข้อเข่าเสื่อมได้สูง ดังนั้น หากมีการบาดเจ็บที่หัวเข่า ควรเข้ารับการรักษาจากแพทย์เฉพาะทางให้หายดี และถึงแม้จะหายดีแล้ว บางครั้งโครงสร้างข้อเข่าก็อาจจะไม่แข็งแรงเหมือนเดิม จึงควรปรึกษาแพทย์ และเลี่ยงปัจจัยอื่นๆ ที่จะทำให้ข้อเข่าเสื่อมด้วย