ในการเล่นกีฬาแทบทุกประเภท… อาจก่อให้เกิดการบาดเจ็บต่อผู้เล่นได้ทุกเมื่อ ไม่ว่าจะเกิดจากอุบัติเหตุหรือการเล่นที่ไม่ถูกวิธี ซึ่ง “เอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาด” เป็นหนึ่งในอาการบาดเจ็บที่พบได้บ่อย และส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันของผู้ป่วยหากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกวิธี เพราะฉะนั้น หากคุณกำลังมีอาการเหล่านี้… ไม่ว่าจะเกิดจากการเล่นกีฬาหรือไม่ ก็ควรรีบไปพบแพทย์ก่อนการบาดเจ็บเรื้อรังจนทำให้ข้อเข่าเสื่อมก่อนวัย!!

สัญญาณเตือนที่บอกว่า...เสี่ยงเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาด

การบาดเจ็บจากเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาดนั้น ขณะเกิดขึ้นผู้ป่วยมักจะได้ยินเสียงลั่นในข้อและรู้สึกเหมือนว่ามีอะไรดีดอยู่ข้างในขา จากนั้นจะมีอาการปวดภายในเข่าลึกๆ เข่าบวม ข้อเข่าไม่มั่นคง ไม่สามารถเดินลงน้ำหนักได้หรือลงได้ไม่เต็มที่ แต่หลังจากนั้นประมาณ 1-2 สัปดาห์ อาการปวดเข่า เข่าบวม จะค่อยๆ ลดลง แต่จะมีอาการเวลาที่มีการบิดหมุนหัวเข่า เช่น การขึ้น-ลงบันได วิ่ง หรือเล่นกีฬา

สาเหตุที่ทำให้เกิด “เอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาด”

โดยส่วนใหญ่การบาดเจ็บอย่าง เอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาดนั้น มักพบได้บ่อยในนักกีฬาที่ต้องมีการวิ่งซิกแซกหลบหลีกฝ่ายตรงข้ามตลอดทั้งการแข่งขัน เช่น นักกีฬาฟุตบอล ซึ่งการวิ่งลงน้ำหนักและหมุนข้อเข่าขณะที่เข่ายังเหยียดตรงอยู่ ส่งผลให้เส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าถูกกระชากและฉีกขาดได้ รวมไปถึงการปะทะระหว่างแข่งขัน ทำให้เกิดการบิดของเข่าอย่างรวดเร็วและรุนแรง การกระโดดหรือรีบยกเท้าที่ทำให้เอ็นไขว้หน้าถูกกระชากจนฉีกขาดได้

“เอ็นไขว้หน้าขาด” จำเป็นต้องรักษาด้วยการ “ผ่าตัด” หรือไม่?

เพราะเอ็นไขว้หน้าเข่าจะมีแรงดึงในตัวเอ็น เมื่อเกิดฉีกขาดจะทำให้ปลายของเอ็นมีการหดตัวห่างจากกันไปเรื่อยๆ แม้ว่าผู้ป่วยที่เอ็นไขว้หน้าขาดจะรักษาด้วยการกายภาพได้ แต่หากมีความต้องการที่จะกลับไปเล่นกีฬาที่ใช้หัวเข่าหนักๆ เช่น ฟุตบอล การผ่าตัดซ่อมแซมเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าก็ถือว่ามีความจำเป็น ทั้งนี้ทั้งนั้น อาจต้องพิจารณาร่วมกับการวินิจฉัยของแพทย์

รู้ไหม? ข้อเข่าบาดเจ็บเรื้อรัง อาจนำไปสู่ “ข้อเข่าเสื่อมก่อนวัย” ได้

ไม่เพียงแค่การเล่นกีฬาหรือการใช้งานข้อเข่าในกลุ่มวัยรุ่นหรือวัยทำงานที่มักทำให้เกิดแรงกระทำต่อข้อเยอะๆ เป็นเวลานาน จนส่งผลให้มีความเสี่ยงที่จะเป็นข้อเข่าเสื่อมในอนาคตสูงกว่าคนทั่วไปถึง 3 เท่า แต่การเคยมีอุบัติเหตุมาก่อน เช่น ผิวกระดูกบาดเจ็บจากภาวะเอ็นฉีกขาดแล้วไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง การปล่อยให้ผิวกระดูกอักเสบเรื้อรัง... ก็เท่ากับกระดูกถูกบดเสียดสีกันมากขึ้น ทำให้เสี่ยงข้อเข่าเสื่อมในอนาคตได้มากขึ้น เพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะบาดเจ็บจนถึงขั้นต้องผ่าตัดหรือไม่ ก็ควรมาพบแพทย์เพื่อเลือกวิธีรักษาที่เหมาะสม

การผ่าตัดรักษาเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาด...มีข้อดีอย่างไรบ้าง?

เนื่องจากเอ็นข้อเข่าที่ฉีกขาดไปแล้วไม่สามารถเชื่อมติดกันใหม่ได้ การผ่าตัดรักษาจึงเป็นการสร้างเส้นเอ็นใหม่มาทดแทน โดยปัจจุบันมีการผ่าตัดเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าด้วยวิธีการส่องกล้อง ซึ่งแผลจะเล็กมาก กระทบต่ออวัยวะข้างเคียงน้อย ช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้รวดเร็ว และหากได้รับการกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูร่างกายจากการบาดเจ็บอย่างต่อเนื่อง ท้ายที่สุดแล้ว... ผู้ป่วยจะสามารถกลับมาเล่นกีฬาได้เหมือนเดิมอีกครั้ง

ดูแลตัวเองดี...ก็เพิ่มโอกาสกลับมาใช้งานข้อเข่า (หลังผ่าตัด) ได้เหมือนเดิม

ผู้ป่วยหลายคนมักกังวลว่า... หลังผ่าตัดเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าแล้วจะยังสามารถกลับมาเล่นกีฬาได้เหมือนเดิมหรือไม่ ซึ่งปัจจุบันมีเทคนิคการผ่าตัดผ่านกล้องซ่อมแซมเอ็นไขว้หน้าข้อเข่า ที่ใช้เส้นเอ็นจากตำแหน่งอื่นมาทำเอ็นไขว้หน้าใหม่ ช่วยให้ข้อเข่าของผู้ป่วยฟื้นตัวเร็ว และหากมีการทำกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูร่างกายจากการบาดเจ็บร่วมด้วย ผู้ป่วยก็จะสามารถกลับมาเล่นกีฬาได้เหมือนเดิม แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ผู้ป่วยต้องใช้เวลาฟื้นฟูดูแลตนเองตามคำแนะนำของแพทย์อย่างต่อเนื่อง