เช็กสัญญาณเตือน “ข้อเข่าเสื่อม” อาการบ่งชี้ที่บอกว่าคุณกำลังเสี่ยง
ในยุคปัจจุบันที่หลายคนหันมาใส่ใจสุขภาพกันมากขึ้น หนึ่งในปัญหาที่มักถูกมองข้ามแต่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อคุณภาพชีวิต คือ “ข้อเข่าเสื่อม” โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ หรือแม้กระทั่งคนวัยทำงานที่ต้องใช้เข่าหนักๆ ในการทำกิจกรรมต่างๆ ทุกวัน ซึ่งข้อเข่าเสื่อมอาจเริ่มแสดงอาการเบื้องต้นที่หลายคนมองข้าม หากปล่อยไว้อาจทำให้ชีวิตประจำวันเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง มาดูกันว่ามีสัญญาณอะไรบ้างที่บอกว่าคุณอาจกำลังเผชิญกับภาวะนี้ และเราจะรับมืออย่างไรได้บ้าง
.jpg)
สัญญาณเตือนที่บอกว่า “ข้อเข่าเสื่อม” กำลังมาเยือน
- มีอาการปวดบริเวณเข่า : สัญญาณที่ชัดเจนที่สุดของอาการข้อเข่าเสื่อมคืออาการปวดบริเวณเข่า โดยเฉพาะเวลาที่ใช้เข่าทำกิจกรรมหนักๆ เช่น การเดินนานๆ วิ่ง หรือขึ้นลงบันได ซึ่งอาการอาจดีขึ้นเมื่อพัก และอาการนี้มักเกิดขึ้นในช่วงที่ต้องเคลื่อนไหวบ่อยๆ หากพบว่าเข่ามีอาการปวดทุกครั้งที่ใช้งานอย่างหนัก อาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าคุณกำลังเสี่ยงข้อเข่าเสื่อม
- ข้อเข่าติดแข็งในช่วงเช้า : อาการข้อติดแข็ง (Joint stiffness) ในช่วงเช้าเป็นอีกหนึ่งสัญญาณที่บ่งชี้ถึงข้อเข่าเสื่อม หากคุณพบว่าเข่ารู้สึกฝืด ไม่สามารถงอหรือยืดได้เต็มที่ในช่วงเช้าหลังตื่นนอน และใช้เวลาหลายนาทีกว่าจะกลับมาเคลื่อนไหวได้ตามปกติ อาการนี้อาจเกิดจากการที่ข้อเข่าเริ่มเสื่อมและสูญเสียความยืดหยุ่น
- ข้อเข่าบวมและอักเสบ : บางครั้งข้อเข่าเสื่อมอาจทำให้เกิดการบวมบริเวณข้อเข่า อาจมีอาการร้อนหรือรู้สึกเจ็บเวลาสัมผัส หากมีอาการบวมบ่อยๆ หรือมีการอักเสบเรื้อรัง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง เนื่องจากข้อเข่าเสื่อมสามารถกระตุ้นการอักเสบได้
- หัวเข่าลั่น หรือมีเสียงกรอบแกรบในเข่าขณะเคลื่อนไหว : หากได้ยินเสียงกรอบแกรบในเข่า หรือรู้สึกถึงการเสียดสีในข้อเข่าขณะเคลื่อนไหว เช่น เวลางอหรือเหยียดเข่า สัญญาณนี้อาจเกิดจากกระดูกอ่อนที่ข้อเข่าซึ่งทำหน้าที่ลดการเสียดสีระหว่างกระดูกเริ่มสึกกร่อน ทำให้เกิดเสียงดังในข้อเข่า
- ข้อเข่ามีลักษณะผิดรูป : ในกรณีที่ข้อเข่าเสื่อมมีอาการรุนแรง จะส่งผลให้ข้อเข่ามีลักษณะผิดรูป เช่น ขาโก่งหรือข้อเข่าเบี้ยว ซึ่งเกิดจากการสึกหรอของกระดูกอ่อนในข้อเข่า หากสังเกตเห็นความผิดปกตินี้ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อหาทางรักษาและป้องกันไม่ให้อาการแย่ลง
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดข้อเข่าเสื่อม
การเกิดข้อเข่าเสื่อมไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะกับผู้สูงอายุเท่านั้น แต่ยังสามารถเกิดกับกลุ่มอื่นๆ ได้เช่นกัน โดยมีปัจจัยเสี่ยงที่อาจเป็นบ่อเกิดของโรคข้อเข่าเสื่อม คือ
- อายุที่เพิ่มขึ้น : อายุที่มากขึ้นทำให้เกิดการเสื่อมสภาพของข้อเข่าได้
- น้ำหนักตัวที่มากเกินไป : น้ำหนักตัวที่มากขึ้นมักเพิ่มแรงกดทับของข้อเข่ามากขึ้นด้วย เสี่ยงทำให้เกิดข้อเข่าเสื่อมได้ง่าย
- การใช้ข้อเข่าอย่างหนัก : การยกของหนัก วิ่ง กระโดดมากๆ หรือมีการทำกิจกรรมที่ใช้ข้อเข่าหนักๆ เป็นประจำ สามารถเร่งการเสื่อมของข้อเข่า
- การบาดเจ็บในอดีต : การบาดเจ็บ เช่น ข้อเข่าพลิกหรือกระดูกหัก อาจทำให้ข้อเข่าเสื่อมง่ายขึ้นในระยะยาว
.jpg)
ดูแลข้อเข่าให้ปลอดภัย ห่างไกลจาก “ข้อเข่าเสื่อม”
การดูแลข้อเข่าเพื่อป้องกันการเสื่อมนั้นไม่ใช่เรื่องยาก หากเราปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง ดังนี้
- ควบคุมน้ำหนักให้เหมาะสม เพื่อลดแรงกดทับบนข้อเข่า
- ออกกำลังกายที่ไม่เพิ่มแรงกระแทกต่อข้อเข่า เช่น การเดินในน้ำ ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน หรือโยคะเบาๆ เพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าให้แข็งแรง
- พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่ต้องใช้เข่าหนักมากเกินไป
- ใช้อุปกรณ์เสริม เช่น สนับเข่า หรือรองเท้าที่เหมาะสม เพื่อลดแรงกดทับ
ข้อเข่าเสื่อมเป็นภาวะที่อาจเกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยเฉพาะในผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง หากมีสัญญาณเตือนที่กล่าวมา การพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย เช่น การเอกซเรย์หรือ MRI จะช่วยระบุปัญหาข้อเข่าเสื่อมได้อย่างชัดเจน และลดความเสี่ยงต่อผลกระทบต่อสุขภาพอื่นๆ รวมถึงการเริ่มดูแลตัวเองตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยลดผลกระทบในระยะยาว ดังนั้นการใส่ใจสุขภาพข้อเข่าตั้งแต่วันนี้จะช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและสามารถเคลื่อนไหวได้อย่างเต็มที่ไปอีกยาวนาน
บทความโดย
นายแพทย์ กษิดิศ ศรีจงใจ
แพทย์ประจำสาขากระดูกและข้อ
โรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ
.jpg)
สอบถามรายละเอียดข้อมูลเพิ่มเติม
ศูนย์กระดูกและข้อ
โรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ
โทร.02 3632 000 ต่อ 2130-2131
รับข่าวสารและกิจกรรมทางสุขภาพดีๆได้ที่Line official account : ศูนย์กระดูก PLS
Line ID : @ortho_paolo_pls

Facebook : Paolo Hospital Samutprakarn
Line official account : Paolo Hospital Samutprakarn