โรคปอดอักเสบ
โรคปอดอักเสบ หรือที่เรียกว่า “ปอดบวม” เกิดจากสาเหตุของการติดจากเชื้อทางเดินหายใจ ซึ่งเกิดได้จากเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา ทำให้เกิดการอักเสบของเนื้อปอด สามารถพบได้บ่อยในเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีภาวะภูมิต้านทานต่ำ ส่วนระดับความรุนแรงและการมีภาวะแทรกซ้อนจะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ อายุ และสุขภาพของผู้ป่วย โดยในบทความนี้จะกล่าวถึงกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดจากเชื้อแบคทีเรียนิวโมคอคคัส ที่สามารถป้องกันได้โดยวัคซีน
ใครบ้างที่เสี่ยงติดเชื้อ
1. ผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป
2. ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคตับแข็ง โรคไตวายเรื้อรัง โรคมะเร็ง
3. ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง ต้องได้รับการรักษาด้วยยากดภูมิ หรือยาสเตียรอยด์ในระดับที่สูง เช่น ผู้ป่วย HIV ผู้ป่วยปลูกถ่ายอวัยวะหรือไขสันหลัง
4. ผู้ที่ม้ามมีการทำงานผิดปกติ หรือผ่าตัดม้ามออก
5. ผู้ที่มีภาวะน้ำในช่องไขสันหลังรั่วซึม (cerebrospinal leakage)
ซึ่งกลุ่มดังกล่าวมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ การได้รับวัคซีนป้องกันที่เหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงและความรุนแรงต่อการติดเชื้อได้
วัคซีนป้องกันปอดอักเสบ มีกี่ชนิด ?
ปัจจุบันในประเทศไทยวัคซีนปอดอักเสบ มี 2 ชนิด ได้แก่
1. วัคซีนปอดอักเสบ 13 สายพันธุ์ (Prevnar) วัคซีนปอดอักเสบชนิดนี้จะกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันได้ดีในเด็กที่มีอายุน้อยกว่า 2 ปี สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ตลอดชีวิต และลดความรุนแรงของปอดอักเสบได้ 70%
2. วัคซีนปอดอักเสบ 23 สายพันธุ์ (Pneumovax ) วัคซีนปอดอักเสบชนิดนี้สามารถป้องกันสายพันธุ์ที่ก่อให้เกิดโรคนิวโมคอคคัส ชนิดรุนแรงได้ โดยจะมีประสิทธิภาพดีในผู้ใหญ่ที่มีอายุ 20 ปีขึ้นไป สามารถลดความรุนแรงของโรคปอดอักเสบได้ แต่วัคซีนปอดอักเสบชนิดนี้จะมีข้อจำกัดในการกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันในเด็กที่อายุน้อย เพราะไม่สามารถป้องกันโรคนิวโมคอคคัสชนิดรุนแรงในเด็กที่มีอายุน้อยกว่า 2 ปีได้และยังไม่สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ตลอดชีวิต
คำแนะนำในการฉีดวัคซีนปอดอักเสบ
☑ ในเด็กอายุ 2 – 15 เดือน แนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันปอดอักเสบ 13 สายพันธุ์
☑ ในกลุ่มอายุ 2 – 64 ปี ที่มีภูมิคุ้มกันปกติ เพื่อให้ได้รับภูมิคุ้มกันที่ดี แนะนำให้ฉีดวัคซีนปอดอักเสบ 13 สายพันธุ์ก่อน และตามด้วยการฉีดวัคซีนปอดอักเสบ 23 สายพันธุ์ โดยให้ห่างกันอย่างน้อย 1 ปี
☑ ในกรณีผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป และกลุ่มอายุตั้งแต่ 2 – 64 ปี ที่มีโรคเรื้อรัง โรคประจำตัว และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องต่าง ๆ แนะนำให้ฉีดวัคซีนปอดอักเสบ 13 สายพันธุ์ก่อน และตามด้วยวัคซีนปอดอักเสบ 23 สายพันธุ์ โดยห่างกันอย่างน้อย 2 เดือน
อย่างไรก็ตาม วัคซีนปอดอักเสบนิวโมคอคคัสปัจจุบัน 2 ชนิด ดังนั้นคำแนะนำในการฉีดจึงจะมีความแตกต่างกันออกไป และควรปรึกษาแพทย์เพื่อสอบถามคำแนะนำระยะห่างในการฉีดที่เหมาะสม
สอบถามรายละเอียดข้อมูลเพิ่มเติม
แผนก อายุรกรรม โรงพยาบาลเปาโล เกษตร
โทร. 02 1500 900 ต่อ 5113
Facebook : โรงพยาบาลเปาโล เกษตร
Line official account : Paolo Hospital Kaset
Line ID : @paolokaset