ปวดข้อเข่าเสื่อม ฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่าช่วยได้
โรงพยาบาลเปาโล
09-มี.ค.-2566

เมื่อเข้าสู่วัย 50 ปีขึ้นไป โอกาสเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมก็จะมีมากขึ้นตามอายุ พอเริ่มเป็นก็จะมีปัญหาในการใช้ชีวิต ไม่ว่าจะนั่ง ยืน เดิน หรือแม้แต่ตอนนอนก็มักปวดหัวเข่า หลายคนก็ยอมทนเจ็บเพราะไม่อยากไปพบแพทย์ แต่หารู้ไม่ว่า! หากปล่อยไว้โดยไม่รักษา ในที่สุดโรคก็ลุกลามจนทำให้กระดูกข้อเข่าผิดรูป ต้องเดินขาโก่ง ตัวเอียงโยกไปมา สุดท้ายคือเดินไม่ไหว และต้องเลือกทางสุดท้าย คือการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม


ถ้าไม่อยากให้เป็นอย่างนั้น เมื่อมีอาการที่น่าสงสัยควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว เพราะหากตรวจพบเร็วก็จะมีทางเลือกในการรักษาหลายอย่าง เช่น การใช้ยาร่วมกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การลดน้ำหนัก การทำกายภาพบำบัดเสริมสร้างกล้ามเนื้อรอบหัวเข่าให้แข็งแรง หรือกรณีที่มีอาการปวดเข่ามากแต่ยังอยู่ในระยะที่ไม่รุนแรง การรักษาด้วยการ “ฉีดน้ำหล่อลื่นผิวข้อเข่า” หรือ “ฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่า” ก็เป็นทางเลือกหนึ่งที่จะช่วยชะลอการดำเนินโรค และลดความเจ็บปวดลงไปได้มาก


เมื่อไหร่จึงควรฉีดน้ำหล่อลื่นผิวข้อเข่า

เมื่อผู้ป่วยมีอาการข้อเข่าเสื่อม และได้รับการรักษาด้วยการปรับพฤติกรรม การกินยา และการทำกายภาพบำบัดไประยะหนึ่งแล้วแต่อาการไม่ดีขึ้น แพทย์จะพิจารณาให้ทำการฉีดน้ำหล่อลื่นผิวข้อเข่า ซึ่งเป็นเหมือนกับการเพิ่มน้ำไขข้อช่วยหล่อเลี้ยงให้เกิดการหล่อลื่นในหัวเข่า และเพิ่มความหนืด ลดการเสียดสี และการกระแทกกันระหว่างข้อเข่า 2 ข้อ คือระหว่างผิวกระดูกต้นขากับผิวกระดูกหน้าแข้ง ซึ่งปกติแล้วจะมีกระดูกอ่อนผิวข้อทำหน้าที่นี้อยู่ แต่เมื่อเกิดการสึกกร่อน น้ำเลี้ยงบริเวณข้อเข่าลดน้อยลงจึงทำให้เกิดการเสียดสี อักเสบ และเจ็บปวด การรักษาด้วยวิธีนี้จึงช่วยบรรเทาความรุนแรงของโรคได้


วิธีการฉีดน้ำหล่อลื่นผิวข้อเข่า

แพทย์จะทำการฉีดยาหรือสารที่เรียกว่า Hyaluronic Acid (HA) ซึ่งเป็นสารที่มีอยู่ในน้ำข้อของคนเรา โดยฉีดบริเวณข้อเข่าข้างที่ปวดสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ติดต่อกัน 3-5 สัปดาห์ ผู้ป่วยจะสามารถเคลื่อนไหวหัวเข่าได้ดีขึ้น ปวดหัวเข่าน้อยลง การอักเสบจะลดลง โดยตัวยาจะเข้าไปช่วยปรับเปลี่ยนการทำงานของเซลล์ภายในข้อให้ดีขึ้น เมื่อฉีดครบจำนวนเข็มและระยะเวลาการรักษาแล้ว อาการหายปวดจะคงอยู่ได้นานประมาณ 6-12 เดือน ขึ้นอยู่กับความรุนแรง และการปฏิบัติตัวของผู้ป่วย ทั้งนี้ผลการรักษาก็ขึ้นอยู่กับว่าผู้ป่วยเข้ามาเริ่มรักษาเมื่อไหร่ หากเริ่มรักษาตั้งแต่ข้อเสื่อมในระยะแรกๆ ก็จะทำให้ข้อเข้าคงสภาพอยู่ได้นาน และสึกกร่อนช้าลงกว่าการไม่ได้รับการรักษาค่อนข้างมาก


ไม่ใช่ทุกคนจะสามารถรับการฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่า

แม้ว่าการฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่าจะเป็นไปตามมาตรฐานการรักษา แต่ก็มีข้อจำกัดทางการแพทย์ เช่น การฉีดน้ำหล่อลื่นผิวข้อเข่ามักไม่ทำในผู้ที่ข้อเข่ามีการติดเชื้อ หรือเป็นโรคผิวหนังในบริเวณที่จำเป็นต้องฉีด


การฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่า จะมีผลข้างเคียงหรือเปล่า?

โดยปกติแล้วการฉีดน้ำหล่อลื่นผิวข้อเข่าจะไม่มีผลข้างเคียงที่เป็นอันตราย อาจพบเพียงอาการปวด บวม แดงเหมือนการฉีดยาทั่วไป ซึ่งจะหายได้เอง หรืออาจใช้การประคบเย็นเพื่อช่วยให้หายบวมแดงเร็วขึ้น และหลังฉีดยาควรพักการใช้ข้อเข่าอย่างน้อย 2 วัน ทั้งนี้ก่อนที่แพทย์จะรักษาด้วยวิธีการฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่า แพทย์จะทำการซักประวัติและตรวจอาการอย่างละเอียดเพื่อประเมินความเหมาะสมในการรักษาก่อนเสมอ