โรคหลอดเลือดสมอง ถือเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตจากโรคภัยไข้เจ็บเป็นอันดับต้นๆ อาจเพราะด้วยสภาพแวดล้อมและการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนไป ทั้งความเครียดจากการทำงาน ภาวะเศรษฐกิจที่บีบคั้น การพักผ่อนไม่เพียงพอ ขาดการออกกำลังกาย และการบริโภคอาหารสำเร็จรูปกันมากขึ้น รวมถึงประเทศไทยได้เข้าสู่สังคมผู้สูงวัยอย่างเต็มตัว จึงตามมาด้วยผู้ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่เพิ่มสูงขึ้น อย่างโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง ซึ่งล้วนแต่เป็นปัจจัยสำคัญต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง
แต่ปัจจุบัน เรามีวิธีการตรวจคัดกรองเพื่อให้รู้เท่าทันถึงความเสี่ยงนี้ นั่นคือการตรวจ ‘Carotid Doppler Ultrasounds’ หรือ ‘การตรวจอัลตราซาวด์หลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ’
หัวข้อที่น่าสนใจ
ประโยชน์ของการตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ (Carotid Doppler Ultrasounds)
วิธีการตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ (Carotid Doppler Ultrasounds)
Carotid Doppler Ultrasounds รู้ผลทันที ตรวจง่าย ปลอดภัย ไม่เจ็บ
หลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ (Carotid Doppler) สำคัญอย่างไร?
หลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอเป็นหลอดเลือดที่นำเลือดจากหัวใจขึ้นไปเลี้ยงสมอง หากหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอมีคราบหินปูนหรือคราบไขมัน (Plaque) ในปริมาณมาก ก็มีโอกาสสูงที่จะเกิดลิ่มเลือดจากคราบเหล่านี้ และหลุดไปติดหรืออุดตันที่หลอดเลือดสมองก็จะทำให้สมองได้รับเลือดไม่เพียงพอหรือไม่ได้รับเลือดเลยจนเกิดภาวะ Stroke สาเหตุของโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต หรืออาจมีภาวะตาบอดชั่วคราว และอาการทางสมองอื่นๆ ที่รุนแรงจนทำให้เสียชีวิตได้ในเวลาอันรวดเร็ว
ประโยชน์ของการตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ (Carotid Doppler Ultrasounds)
Carotid Doppler Ultrasounds เป็นการตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่บริเวณคอ ซึ่งจะทำให้รู้ถึงแนวโน้มของการเจ็บป่วย หรือการเกิดโรคที่เกี่ยวข้องกับภาวะหลอดเลือดตีบหรืออุดตันที่สมอง เช่น โรคหลอดเลือดสมองตีบ อัมพฤกษ์ อัมพาต หรือแม้แต่โรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ก็มีส่วน
การตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอจึงมีประโยชน์อย่างมากในการประเมินความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองและโรคอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อแพทย์จะได้แนะนำให้ผู้เข้ารับการตรวจได้ปรับพฤติกรรมเพื่อป้องกัน หรือเริ่มรักษาด้วยยา รวมถึงสามารถใช้ตรวจติดตามผลการรักษา เพราะเป็นการตรวจที่สะดวก ปลอดภัย และทำได้บ่อยเท่าที่ต้องการ
วิธีการตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ (Carotid Doppler Ultrasounds)
Carotid Doppler Ultrasounds เป็นการตรวจโดยใช้หลักการการส่งคลื่นเสียง (อัลตราซาวด์) โดยแพทย์จะใช้หัวตรวจอัลตราซาวด์กดเบาๆ ให้ทั่วบริเวณต้นคอทั้ง 2 ข้าง ซึ่งเป็นที่อยู่ของหลอดเลือดแดงใหญ่ที่ส่งเลือดไปเลี้ยงสมองทั้งสองซีก เพื่อดูว่าหลอดเลือดมีคราบหินปูนหรือไขมัน (Plaque) เกาะในหลอดเลือดหรือไม่ ผนังหลอดเลือดมีความหนาตัวมากแค่ไหน โดยอาศัยหลักการตรวจจับความเร็วของการเคลื่อนที่ของเม็ดเลือดในน้ำเลือด ที่เมื่อถึงจุดที่หลอดเลือดมีความแคบลงแรงดันของเลือดก็จะสูงกว่าปกติ สอดคล้องกับการที่เม็ดเลือดมีการพุ่งตัวไปข้างหน้าอย่างรวดเร็ว ความหนาตัวของหลอดเลือดจากคราบหินปูนหรือคราบไขมันที่ตรวจพบดังกล่าวจะบอกได้ถึงระดับความเสี่ยงในการเกิดลิ่มเลือดและโรคหลอดเลือดสมองตีบในอนาคตได้
Carotid Doppler Ultrasounds รู้ผลทันที ตรวจง่าย ปลอดภัย ไม่เจ็บ
การตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอด้วยการทำอัลตราซาวด์เป็นการตรวจที่สะดวก ปลอดภัย ไม่เจ็บ และใช้เวลาเพียง 20-40 นาที โดยผู้เข้ารับการตรวจสามารถรับประทานอาหาร ดื่มน้ำ และกินยาอื่นๆ ได้ตามปกติ ไม่มีข้อห้ามในการปฏิบัติตัวทั้งก่อนและหลังการตรวจแต่อย่างใด ส่วนผลการตรวจนั้น แพทย์จะแจ้งให้ผู้เข้ารับการตรวจทราบทันทีหลังตรวจเสร็จ
ใครบ้างที่ควรตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ?
ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน มีภาวะดื้ออินซูลิน มีความดันโลหิตสูง หรือไขมันในเลือดสูง
ผู้ที่มีน้ำหนักตัวเกิน เป็นโรคอ้วน หรือมีระบบการเผาผลาญบกพร่อง
ผู้ที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป และมีประวัติคนในครอบครัวมีความดันโลหิตสูง เป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง หรืออัมพฤกษ์อัมพาต
ข้อจำกัดของการตรวจ Carotid Doppler Ultrasounds
การตรวจ Carotid Doppler Ultrasounds อาจมีความคลาดเคลื่อนได้บ้างในบางกรณี เช่น คนไข้ที่มีน้ำหนักตัวมากหรือมีช่วงคอสั้น ส่วนอาการข้างเคียงที่พบได้บ้าง คือคนไข้บางรายอาจมีอาการแพ้น้ำยาเคลือบหัวอัลตราซาวด์ ทำให้เกิดผื่นซึ่งสามารถหายได้เอง หรือทานยาแก้แพ้ตามที่แพทย์แนะนำ ทั้งนี้หากคนไข้ทราบมาก่อนจากการเคยตรวจอัลตราซาวด์ในบริเวณอื่น สามารถแจ้งแพทย์เพื่อเปลี่ยนไปใช้น้ำยาชนิดอื่นทดแทน เพื่อหลีกเลี่ยงการแพ้ได้
เพราะโรคหลอดเลือดสมองตีบ Stroke อัมพฤกษ์ อัมพาต ถือเป็นโรคร้ายแรง และสามารถเกิดได้อย่างปัจจุบันทันด่วนโดยไม่มีอาการเตือนมาก่อน ทั้งยังส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตเป็นอย่างมากต่อตัวผู้ป่วยเองและผู้ดูแล ดังนั้น การตรวจหาความเสี่ยงเพื่อป้องกันหรือรีบรักษาที่ต้นเหตุตั้งแต่ยังไม่เกิดโรคย่อมถือว่าคุ้มค่า ทั้งการตรวจ Carotid Doppler Ultrasounds ยังเป็นการตรวจที่สะดวกรวดเร็ว ไม่มีความเจ็บปวด และให้ผลตรวจที่แม่นยำ ผู้ที่มีความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองหรือผู้สูงวัยทุกคนจึงไม่ควรมองข้ามการตรวจนี้
ปรึกษาแพทย์ออนไลน์
