การศึกษา

"เมื่อได้มาเป็นแพทย์กล้ามเนื้อ กระดูกและข้อ ที่มีความชำนาญพิเศษด้านการรักษามือแล้ว หมอพบว่าการรักษาหรือการผ่าตัดมือ ผลที่ได้คือสิ่งสำคัญที่สุด เพราะการทำงานของมือนั้นมีความละเอียดและซับซ้อนกว่าข้อกระดูกอื่นๆ นอกจากคนไข้จะต้องขยับมือขยับนิ้วได้ คือใช้งานได้เป็นปกติแล้ว ยังต้องมีความรู้สึกด้วย หลังผ่าตัดจึงต้องดูเรื่องการฟื้นตัวและการทำกายภาพบำบัดอย่างใกล้ชิด หมอจะดูแลรักษาคนไข้จนสิ้นสุดกระบวนการการรักษาให้ดีที่สุด เพื่อให้คนไข้กลับมาใช้มือได้อย่างปกติ"

เมื่อจบการศึกษาแพทยศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และเป็นแพทย์ใช้ทุนเรียบร้อยแล้ว นพ.ศุภเดช ประภากรวิทย์ ได้เลือกศึกษาต่อในสาขากล้ามเนื้อ กระดูกและข้อที่โรงพยาบาลตำรวจ และในขณะที่จะศึกษาต่อยอดนั้นคุณหมอพบว่า แพทย์น้อยคนนักที่จะเลือกเรียนในอนุสาขาด้านกระดูกมือ หรือศัลยกรรมทางมือ ด้วยเป็นสาขาที่ค่อนข้างต้องใช้ความละเอียดอ่อนมาก

ด้วยว่ามือประกอบไปด้วยทั้งกล้ามเนื้อ กระดูก ข้อ เส้นเอ็น เส้นเลือด และเส้นประสาท ฉะนั้นการจะเป็นแพทย์ด้านนี้ต้องมีความละเอียดอ่อนพอสมควร หลายๆ ครั้งในการรักษาก็ต้องมีการต่อเส้นเอ็น เส้นเลือด เส้นประสาทที่ค่อนข้างเล็ก นับเป็นจุลศัลยศาสตร์อย่างหนึ่งที่ต้องใช้กล้องในการผ่าตัด เพราะต้องอาศัยการเห็นรายละเอียดที่ชัดเจน

แต่เมื่ออาจารย์แพทย์แนะนำว่าเป็นสาขาที่น่าสนใจ คุณหมอศุภเดชก็คิดว่า การที่ได้เรียนรู้ในสิ่งที่แตกต่างและไม่ค่อยมีผู้เลือกเรียนนั้นอาจจะทำให้ได้รับสิ่งที่พิเศษกว่า โดยเฉพาะความรู้สึกดีๆ ที่ได้รับจากคนไข้ ซึ่งก็คิดไม่ผิด เพราะเมื่อศึกษาจบแล้วก็ได้มีโอกาสรักษามือให้คนไข้มากมาย และได้มาเป็นแพทย์ที่โรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ จนถึงวันนี้ก็เกือบ 10 ปีแล้วที่ได้ดูแลรักษาคนไข้ตามปณิธานที่ตั้งใจไว้

คนไข้มากมาย หลากหลายปัญหามือ

เมื่อคนไข้เข้ามา คุณหมอศุภเดช จะทำการวินิจฉัยว่าอาการที่เป็นนั้นเกิดจากโรคอะไร เพราะอาการทางมือนั้นมีความหลากหลาย โดยเฉพาะ 3 โรคฮิตอย่าง นิ้วล็อก มีพังผืด เส้นเอ็นอักเสบ โดยคุณหมอจะพิจารณาจากอาการ ตำแหน่งที่เป็น ดูว่าปวด ชา ขยับลำบาก มีข้อติด ข้อแข็งตรงไหนหรือไม่ หรือเป็นโรคอื่นใด ซึ่งแต่ละอาการแต่ละโรคก็มีวิธีวินิจฉัยเฉพาะอย่าง หรือมีการส่งตรวจเพิ่มเติมตามความจำเป็นก่อนทำการรักษา

ถ้าคนไข้ได้รับอุบัติเหตุหนักๆ มา อย่างกระดูกมือหักหลายท่อน เอ็นฉีกขาดหลายเส้น เส้นเลือดขาด เส้นประสาทขาด หมอก็จะรีบวินิจฉัยเผื่อวางแผนการผ่าตัดโดยเร็ว

"ไม่ว่าจะเกิดจากโรคหรือเกิดจากอุบัติเหตุ การรักษากระดูกมือนั้นควรรักษาให้จบเร็วที่สุด เพราะถ้ารักษาช้าก็จะเกิดภาวะเรื้อรังจนทำให้การรักษายากขึ้น และคนไข้ต้องได้รับความเจ็บปวดโดยไม่จำเป็น โดยเฉพาะหากเป็นโรคหรือมีอาการที่เกี่ยวกับเส้นประสาท หากปล่อยไว้นาน จากแค่เริ่มชาอาจกลายเป็นกล้ามเนื้ออ่อนแรง และมือก็จะใช้การได้ไม่ดีหรือใช้ไม่ได้ในที่สุด ซึ่งการรักษาก็ขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของโรค มีทั้งการให้กินยา การทำกายภาพบำบัด การฉีดยา การใช้สเตียรอยด์เพื่อบรรเทาความเจ็บปวด และการผ่าตัด"

โดยในการผ่าตัดนั้น คุณหมอก็จะดูแลทั้งหมด ตั้งแต่ทำการผ่าตัด ตัดไหม และหลังผ่าตัดหากคนไข้ต้องทำกายภาพบำบัด คุณหมอก็จะพิจารณาว่าคนไข้จะต้องทำกายภาพบำบัดแบบใด ในบางครั้งถ้าจำเป็นต้องทำกายภาพบำบัดที่ต้องใช้ความระมัดระวัง ความละเอียดอ่อน ความเชี่ยวชาญ หรือความเข้าใจในอาการและโรคเป็นพิเศษ คุณหมอก็จะเป็นผู้ทำกายภาพบำบัดให้คนไข้ด้วยตนเอง เพื่อให้มือของคนไข้กลับมาใช้งานได้อย่างดีที่สุด

ความสุขของหมอ คือคนไข้หายดี กลับมาใช้มือได้อย่างปกติ

ความมุ่งหมายสำคัญของหมอก็คือ การรักษาคนไข้ให้สามารถกลับมาใช้มือได้เป็นปกติ เพราะมือคือหนึ่งในอวัยวะในการประกอบสัมมาอาชีพหาเลี้ยงครอบครัว มีความสำคัญในการใช้ชีวิตให้มีคุณภาพและมีความสุข

คุณหมอบอกว่า ถึงแม้โรคหรืออุบัติรุนแรงที่เกิดกับ “มือ” จะค่อนข้างรักษายาก แต่หากรีบรักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการ มาพบแพทย์ก่อนโรคลุกลาม ก็จะทำให้การรักษาได้ผลดีกว่าการปล่อยทิ้งไว้ไม่รีบรักษา ดังนั้นหากเริ่มรู้สึกมีอาการแปลกๆ ที่มือหรือได้รับอุบัติเหตุมา ก็อย่านิ่งนอนใจ ควรมาให้แพทย์ตรวจจะดีกว่า