“นอกจากความรู้ความสามารถแล้ว สิ่งที่ศัลยแพทย์ควรมี คือ หนึ่งสายตาต้องดี สองต้องยืนไหว สามมือต้องนิ่ง เพราะคนไข้คนหนึ่งอาจจะผ่าตัดเพียงครั้งเดียวในชีวิต เราจึงต้องตั้งใจทำอย่างสุดฝีมือ หมั่นฝึกฝนการผ่าตัดแบบใหม่ๆ กับเครื่องมือและนวัตกรรมต่างๆ เพราะจะช่วยให้ผลการรักษาดีขึ้นไปอีก สำหรับหมอเองจะนึกเสมอว่าคนไข้ก็เป็นเสมือนญาติของเรา เราต้องให้สิ่งที่ดีที่สุดแก่เขา มองเห็นความสุขจากการหายป่วยของเขาเป็นเรื่องสำคัญที่สุดเสมอ”
นพ.วีระชัย ไพรัชเวทย์ เป็นศัลยแพทย์หัวหน้าแผนกศัลยกรรม โรงพยาบาลเปาโล เกษตร มานานกว่า 10 ปี และอีกกว่า 40 ปีในการเป็นแพทย์ผ่าตัดที่ดูแลรักษาคนไข้มานับหมื่นราย คุณหมอได้เล่าถึงแรงบันดาลใจและประสบการณ์ในการเป็นศัลยแพทย์ว่า…
“ที่หมอเลือกศึกษาต่อด้านศัลยกรรม เพราะเห็นว่าเป็นงานผ่าตัดที่หมอทำแล้วรู้สึกมีความสุข แม้อันที่จริงไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัดส่วนไหน จะผ่าท้องหรือผ่าลำไส้ก็ต้องเจอเลือด บางทีก็ต้องเจอฝีเจอหนอง ซึ่งไม่ใช่สิ่งที่น่าดูนัก แต่หมอมีใจรักในการผ่าตัดจึงทำมาถึงทุกวันนี้ ที่สำคัญการทำหน้าที่ตรงนี้ เรามักเห็นผลการรักษาที่ชัดเจนทันที ได้เห็นคนไข้หายจากโรคหรืออาการที่ทรมาน ได้กลับบ้านไปใช้ชีวิตอย่างปกติ ทำให้เห็นว่าสิ่งที่เราเรียนมามีคุณค่าที่พิสูจน์ได้จริงๆ”
รักษาคนไข้กลุ่มหลักตั้งแต่แผลเล็กๆ ไปถึงโรคหนักๆ
ที่แผนกศัลยกรรม คุณหมอวีระชัย จะดูแลรักษาคนไข้ทั้งเรื่องอุบัติเหตุเล็กๆ น้อยๆ เรื่อยมาจนถึงเคสหนักๆ เช่น การบาดเจ็บหรือเจ็บป่วยโรคในช่องท้องที่ต้องผ่าตัด อย่างถุงน้ำดีอักเสบ ไส้ติ่งอักเสบ ไส้เลื่อน มะเร็งลำใส้ใหญ่ และอื่นๆ อีกมาก…
“อันที่จริงแล้ว ตัวหมอเองเป็นหัวหน้าแผนกศัลยกรรมที่ไม่ต้องดูแลคนไข้ประกันสังคม แต่หมอยินดีมากๆ ที่ได้ไปช่วยตรวจรักษาคนไข้กลุ่มนี้ด้วย คืออย่างน้อยหมอจะออกตรวจทุกบ่ายวันศุกร์เพื่อให้คนไข้ได้เข้าถึงการรักษาที่เร็วขึ้น แพทย์ท่านอื่นๆ ก็จะได้ทำงานเบาลง หมอคิดว่าอะไรก็ตามที่เราช่วยได้ก็ควรช่วย เพราะคิวตรวจโอพีดีประกันสังคมจะมีคนไข้ค่อนข้างมาก ตรงนี้เราไม่ได้คิดถึงค่าตอบแทน แต่มุ่งไปที่ความสุขในการได้ช่วยเหลือคนไข้ เพราะหมอคิดว่าความสุขคือบุญอย่างหนึ่งที่เราได้รับโดยทันทีที่เราทำความดี”
ความเชี่ยวชาญในการผ่าตัดรักษาโรค
ปัจจุบันคนไทยเป็นโรคนิ่วในถุงน้ำดีเพิ่มขึ้นมาก คุณหมอวีระชัย จึงเป็นหนึ่งในศัลยแพทย์ที่ทำการผ่าตัดคนไข้โรคนิ่วในถุงน้ำดีมามาก ซึ่งการผ่าตัดก็จะมีการทำงานร่วมกับแพทย์สหสาขาวิชาชีพ หรือกับศัลยแพทย์รุ่นใหม่ๆ การที่คนไข้ได้รับการดูแลจากแพทย์ที่เชี่ยวชาญหลายๆ ฝ่ายนับว่ามีประโยชน์มาก ทำให้การผ่าตัดเสร็จไวและมีผลการรักษาที่ดีขึ้น…
“การเป็นหมอผ่าตัดที่ดี เราต้องคำนึงถึงหัวใจสำคัญ 3 อย่าง คือ หนึ่งสามารถทำให้คนไข้กลับบ้านได้ สองทำให้คนไข้ประหยัดมากที่สุด และสามทำให้คนไข้พึงพอใจต่อผลการรักษา ซึ่งเมื่อทำได้ครบก็เป็นความสุขและความภาคภูมิใจของหมอด้วย แม้การผ่าตัดเคสหนักๆ บางครั้งก็สุดวิสัยในการช่วยชีวิตคนไข้ไว้ได้ แต่การที่หมอและทีมได้ทำอย่างเต็มที่ ก็ปรากฏให้เห็นว่าตัวญาติคนไข้เองก็ยังเข้ามาขอบคุณและมาให้กำลังใจ เพราะเขาเห็นสิ่งที่เราปฏิบัติและดูแลคนไข้เป็นอย่างดี และเข้าใจดีว่าหมอได้พยายามอย่างเต็มความสามารถแล้ว จุดนี้ก็ทำให้หมอรู้สึกภูมิใจและชื่นใจ เหมือนกับว่าสิ่งที่เราตั้งใจทำก็มีคนเห็นอยู่”
เคสประทับใจใน 40 ปี ตลอดการรักษาคนไข้
ด้วยประสบการณ์การผ่าตัดคนไข้กว่า 40 ปี คุณหมอวีระชัย มีความประทับใจในการรักษาคนไข้เป็นจำนวนมาก เล่าอย่างไรก็คงไม่จบ จึงขอยกตัวอย่างมาสัก 2 เคส…
“เคสแรก เป็นคุณยายท่านหนึ่งอายุ 86 ปี ท่านนี้เคยเป็นหัวหน้าพยาบาลที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่งมาก่อน และเพิ่งกลับมาจากอเมริกาได้ 6 ปี คุณยายมาด้วยอาการลำไส้ใหญ่ทะลุ หมอจึงต้องทำการผ่าตัดต่อลำไส้ให้ แต่ด้วยสภาพร่างกายที่อายุมากแล้ว และการกินอาหารไม่ค่อยดีนัก เลยทำให้การผ่าตัดต่อลำไส้ครั้งแรกนั้นต่อแล้วไม่ติด หมอจึงต้องผ่าตัดให้ใหม่เป็นครั้งที่สองแบบที่ไม่คิดค่าใช้จ่าย หลังผ่าตัดคุณยายก็มีปัญหานิดหน่อย คือมีโพรงฝีในช่องท้อง หมอจึงได้ปรึกษาแพทย์แผนกเอกซเรย์ให้มาช่วยเจาะช่องท้องผ่านเครื่องมือโดยไม่ต้องผ่าตัดใหม่เพื่อระบายหนองออกจนหมด จากนั้นคุณยายก็หายดี จนทุกวันนี้คุณยายก็ยังแข็งแรงดีและได้มาพบกันอยู่บ้าง
เคสที่สอง เป็นเคสล่าสุด คือมีคนไข้อายุ 15 ปีมาด้วยอาการปวดท้องไส้ติ่ง เมื่อหมอแจ้งว่าควรเข้ารับการผ่าตัดในวันนั้นเลย คนไข้ก็ตอบตกลงในทันที หมอก็งงว่าทำไมตกลงง่ายมาก พอหันไปพบคุณแม่ของน้องก็เลยนึกออกว่าคุณแม่คือคนไข้เก่าที่เคยผ่าตัดกับหมอที่นี่เมื่อหลายปีก่อน นอกจากนี้คุณยายที่มาด้วยก็เคยผ่าตัดกับหมอเช่นกัน สรุปว่าหมอได้ผ่าตัดให้ครอบครัวนี้ถึงสามเจนเนอเรชั่น
การที่หมออยู่ที่นี่มานาน ประกอบกับประสบการณ์ที่ได้รักษาคนไข้มามากมาย คนไข้เก่าๆ เลยไม่สงสัยและไม่กังวลใจถึงการผ่าตัด อย่างไรก็ตาม ถ้าคนไข้รายไหนไม่สะดวกที่จะผ่าตัดที่นี่ หมอก็ยินดีที่จะช่วยประสานงานในการจัดส่งไปยังโรงพยาบาลที่คนไข้สะดวกตามกำลังของเขา หมอคิดว่าเมื่อเรามีเจตนารมย์มุ่งทำแต่สิ่งดี เราก็จะได้รับความสุขและมีความกล้าหาญในการทำงานที่ท้าทายต่อไปเรื่อยๆ”
เครื่องมือทางการแพทย์สมัยใหม่ช่วยให้การรักษาในแผนกศัลยกรรมดีขึ้นได้
ในสมัยสิบกว่าปีก่อน แผนกศัลยกรรมยังไม่มีเทคโนโลยีการผ่าตัดด้วยการส่องกล้อง หรือการผ่าตัดต่อลำไส้ด้วยเครื่องมือสมัยใหม่ แต่ปัจจุบันเรามีนวัตกรรมและการฝึกฝนจากแพทย์ ทำให้การผ่าตัดเป็นเรื่องที่ง่ายและได้ผลลัพธ์ดีขึ้นมาก…
“ในสมัยก่อน หมอจะมีภาระหน้าที่ต้องออกตรวจทุกวัน จึงไม่สามารถไปฝึกฝนการผ่าตัดส่องกล้องได้ การแก้ไขปัญหาในช่วงนั้น คือการเชิญอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการผ่าตัดส่องกล้องระดับมือต้นๆ ของประเทศมาช่วยรักษาในเคสที่ยากๆ ซึ่งตัวหมอและทีมแพทย์ก็ได้เข้าร่วมการผ่าตัด เพื่อเรียนรู้ ฝึกฝนจากอาจารย์หลายๆ ท่าน ตอนนั้นหมอเองก็เป็นคนริเริ่มให้มีการจัดซื้ออุปกรณ์การผ่าตัดส่องกล้องเข้ามาใช้ และพัฒนาอย่างต่อเนื่องมาเรื่อยๆ จนปัจจุบันกลายเป็นจอภาพใหญ่ขึ้น กล้องมีความคมชัดและละเอียดมากขึ้น ซึ่งส่งผลดีทั้งต่อตัวคนไข้และแพทย์ผู้ทำการผ่าตัด ทำให้ผลการรักษาดีขึ้นมาก”
