ลูกดิ้น… เป็นช่วงวินาทีที่อิ่มเอมใจสำหรับคุณแม่แบบสุดๆ แต่รู้ไหมว่า การดิ้นของทารกในครรภ์นั้นยังบอกได้ถึงสภาวะทางอารมณ์ของลูกน้อย รวมทั้งอาจเป็นสัญญาณของความผิดปกติที่อาจซ่อนอยู่ได้อีกด้วย

ทำความเข้าใจให้ดี แบบนี้ใช่ “ลูกดิ้น” หรือเปล่า?

ลูกดิ้น คือการที่ทารกในครรภ์มีการถีบ เตะ กระทุ้ง หมุนตัว และโก่งตัว คุณแม่จะรู้สึกเหมือนโดนปลาตอด หรือกระตุกเบาๆ ที่ท้อง แต่หากเป็นการตอดต่อเนื่องยาวๆ จะไม่นับว่าเป็นการดิ้น ซึ่งปัจจัยที่มีผลต่อการดิ้นของทารกนั้น มาจากปริมาณน้ำคร่ำ อาหารที่คุณแม่ทาน ระดับน้ำตาลในเลือดของแม่ และสิ่งกระตุ้นภายนอกอื่นๆ เช่น แสง หรือเสียง

ลูกดิ้น บอกถึงอะไรได้บ้าง

แน่นอนว่าการดิ้นของทารกในครรภ์ทำให้คุณแม่สัมผัสได้ถึงการเจริญเติบโตและความแข็งแรงของลูกน้อย นอกจากนี้… การดิ้นของลูกยังแสดงถึงการตอบสนองต่อสิ่งรอบตัวของทารก เช่น การขยับหรือยืดแขนขาเหมือนเป็นการตอบสนองต่อเสียงหรือต่ออาหารที่คุณแม่ทานเข้าไป ทั้งนี้ยังมีการศึกษาพบว่าการดิ้นของทารกสามารถบอกได้ถึงพัฒนาการทางสมองที่นำไปสู่พฤติกรรมของทารกเมื่อเติบโตขึ้นในอนาคต

เช็คความแข็งแรงลูกน้อย...จากจำนวนการดิ้น

หากนับโดยประมาณแล้ว ช่วงอายุครรภ์ประมาณ 20 สัปดาห์ ทารกในครรภ์จะดิ้นอยู่ประมาณ 200 ครั้งต่อวัน และจะดิ้นมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะทารกมีการเจริญเติบโตด้านระบบประสาทและกล้ามเนื้ออย่างต่อเนื่อง ซึ่งการดิ้นของทารกในแต่ละวันนั้นอาจจะไม่เท่ากัน บางวันดิ้นมากบางวันดิ้นน้อย แต่เมื่อพ้นสัปดาห์ที่ 28 ไปแล้ว การดิ้นของทารกจะค่อนข้างคงที่ และดิ้นได้สูงสุดเมื่ออายุครรภ์ประมาณ 30-32 สัปดาห์ โดยมีอัตราการดิ้นเฉลี่ยอยู่ที่ 375-700 ครั้งต่อวัน หลังจากนั้นทารกจะตัวโตขึ้นจนเต็มโพรงมดลูก ทำให้พื้นที่ในการดิ้นลดลง จำนวนครั้งของการดิ้นที่นับได้จึงน้อยลงด้วย

ลูกดิ้นแบบไหน? เป็นสัญญาณเตือนความผิดปกติ

แม้ว่าในช่วงก่อนเข้าสู่อายุครรภ์ 30 สัปดาห์ การดิ้นของลูกจะยังไม่คงที่ แต่หากเมื่อไหร่ที่ ลูกมีอาการดิ้นแรงมากอยู่ระยะหนึ่งแล้วหยุด...ไม่มีการดิ้นอีกต่อไป นั่นอาจเป็นสัญญาณว่าทารกเสียชีวิตในครรภ์ แต่กรณีนี้มักเกิดขึ้นกับคุณแม่ที่มีโรคหรือความผิดปกติอยู่ก่อนแล้ว นอกจากอาการดิ้นมากแล้ว การที่ลูกดิ้นน้อยก็เป็นสัญญาณบอกถึงความผิดปกติได้เช่นกัน โดยในที่นี้จะเป็นการนับด้วยเทคนิค Count to Ten คือการนับจำนวนครั้งการดิ้นของลูกตั้งแต่เช้าถึงเย็น หรือประมาณ 10-12 ชั่วโมง แล้วดูว่าลูกดิ้นมากกว่า 10 ครั้งหรือไม่ ถ้ามากกว่า 10 ครั้งถือว่ายังปกติ หากคุณแม่รู้สึกว่าการดิ้นของลูกมีความผิดปกติไม่อยากรอนับนาน 10 ชั่วโมง ให้นับภายใน 1 ชั่วโมง ถ้าลูกดิ้นตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไปแสดงว่ายังปกติ แต่ถ้านับแล้วจำนวนครั้งของการดิ้นน้อยกว่า 3 ให้นับต่อไปอีก 1 ชั่วโมง เนื่องจากว่าทารกในครรภ์จะมีการหลับอยู่ที่ประมาณ 20-40 นาที หรืออาจหลับยาวนานถึง 75 นาที เพราะฉะนั้น การนับการดิ้นของลูกต่อเนื่องไปชั่วโมงที่สองต้องไม่น้อยกว่า 3 ครั้ง ถ้านับได้น้อยกว่า 3 ครั้ง ติดกันทั้ง 2 ชั่วโมง คุณแม่ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพราะจำนวนการดิ้นของลูกในท้องที่น้อยลงหรือหยุดไปซะดื้อๆ มักเป็นผลกระทบจากการที่คุณแม่มีโรคหรือมีความผิดปกติร้ายแรงแฝงอยู่ ดังนั้น การฝากครรภ์เพื่อให้คุณแม่และทารกได้รับการตรวจสุขภาพอย่างต่อเนื่อง จึงเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยป้องกันเหตุการณ์น่าเศร้านี้ได้