ซีสต์และเนื้องอก ต่างกันอย่างไร ?

โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน
08-ม.ค.-2564

ซีสต์ คือถุงน้ำของรังไข่ ส่วนเนื้องอกบางชนิดเป็นซีสต์บางชนิดเป็นเนื้อตัน ซีสต์เจอได้บ่อยๆอาจพบทุกเดือนไม่มีอันตราย ส่วนใหญ่จะถือขนาดที่ต้องรักษาคือขนาด 5 ซ.ม. หากมีขนาดเล็กๆ ไม่ต้องไปทำอะไร เพียงแต่ตรวจติดตามดูขนาดเป็นระยะ หากมีขนาดเล็ก เช่น 2 ซ.ม และไม่มีอาการปวด ไม่ต้องทำอะไร ไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องใช้ยา หากตั้งครรภ์แล้วเป็นช็อกโกแลตซีสต์ อาการช็อกโกแลตซีสต์จะดีขึ้น เนื่องจากตลอดการตั้งครรภ์จะมีฮอล์โมนโปรเจสเตอโรนสูง ซึ่งจะไปกดให้ช็อกโกแลตซีสต์ฝ่อและหายไปในระหว่างการตั้งครรภ์

เพราะอะไรผู้หญิงยุคใหม่จึงเป็นโรคนี้กันมากขึ้น

ถ้าดูงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเยื่อบุโพรงมดลูกเติบโตผิดที่พบว่า ถ้านำผู้หญิง 100 คนมาส่องกล้องเข้าไปดูในขณะที่มีประจำเดือน ผู้หญิงเกือบทั้ง 100 คนจะมีภาวะเลือดระดูไหลย้อนกลับเข้าไปในช่องท้องทุกคน คนไข้กลุ่มที่เป็นถุงน้ำมักจะมีปัญหาในเรื่องภูมิคุ้มกันบางอย่างบกพร่อง ซึ่งไม่สามารถจะทำลายเยื่อบุโพนงมดลูกที่เติบโตผิดที่นี้ได้ในขณะที่ผู้หญิงปกติทั่วไปจะมีภูมิคุ้มกัน ซึ่งสามารถทำลายเยื่อบุโพรงมดลูกที่เจริญเติบโตผิดที่ได้

ส่วนที่ดูเหมือนกับว่าผู้หญิงในปัจจุบันเป็นโรคนี้กันมากก็เพราะความเจริญก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี ซึ่งจริงๆแล้วก็ไม่มีความแตกต่างกันมากกับอดีตที่ผ่านมา เพียงแต่ความเข้าใจของแพทย์เองต่อโรคนี้จะมีมากขึ้น ซึ่งทำให้สามารถตรวจวินิจฉัยโรคได้เร็วขึ้น ก็เลยดูเหมือนกับว่ามีคนเป็นโรคนี้กันเยอะ รวมทั้งข่าวสารที่มีการแพร่หลายในวงกว้าง จึงทำให้มีการฉุกใจขึ้นมาว่า เราเป็นโรคนี้หรือเปล่าแล้วไปตรวจร่างกาย ซึ่งบางคนก็พบว่าเป็นโรคนี้จริง ทำให้คนรู้สึกว่าเป็นโรคนี้กันมากขึ้น

ทราบได้อย่างไรว่าอาการปวดท้องขณะมีประจำเดือนนั้นเป็นอาการปวดปกติธรรมดา (ที่ผู้หญิงส่วนใหญ่เป็น) หรือเป็นอาการปวดท้องที่เกิดจากภาววะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่

สิ่งแรกที่ต้องคำนึงถึงคืออายุ ถ้าอายุยังไม่มากแล้วปวดท้องเวลาที่มีประจำเดือน ส่วนใหญ่จะเป็นอาการปวดท้องธรรมดา แต่กรณีที่ไม่เคยปวดประจำเดือนมาก่อน พออายุ 30 ขึ้นไป อยู่ๆ ก็มีอาการปวดประจำเดือนขึ้นมา และปวดมากขึ้นเรื่อยๆในแต่ละเดือนผ่านไป อาการดังกล่าวค่อนข้างบ่งชี้ว่าน่าจะเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ดังนั้นการตรวจภายในทุกๆปีจึงเป็นเรื่องที่ผู้หญิงทุกคนไม่ควรละเลย

การผ่าตัดเนื้องอกมดลูกแบบซ่อนรอยแผล