มีข้อสงสัยมากมายเกี่ยวกับปัญหาที่ว่าผู้หญิงจะเป็นไส้เลื่อนได้ หรือไม่? คำตอบคือ “
ได้”ไส้เลื่อนมีหลายแบบ สำหรับไส้เลื่อนในผู้หญิงมักพบไส้เลื่อนบริเวณขาหนีบ และอาการของไส้เลื่อนที่ขาหนีบนั้น สามารถเป็นได้ทั้งผู้หญิง และผู้ชาย ทุกช่วงวัยเลยทีเดียว
หากคุณผู้หญิงมีอาการปวดหน่วงๆ บริเวณขาหนีบ และสงสัยว่าจะเป็นไส้เลื่อนขาหนีบ ควรให้แพทย์ตรวจอย่างละเอียดว่าไส้เลื่อนมีขนาดใหญ่ หรือไม่ เพราะหากมีขนาดใหญ่ และทิ้งเอาไว้ลำไส้ส่วนที่ไหลเลื่อนลงมาบริเวณขาหนีบจะไม่สามารถไหลกลับเข้าไปในช่องท้อง ผู้ป่วยจะมีอาการปวดมากขึ้น ในบางกรณีอาจต้องทำการผ่าตัดฉุกเฉินได้
โรคไส้เลื่อนในผู้หญิง และผู้ชาย มีสาเหตุการเกิดโรคเหมือนกันหรือไม่?
ไส้เลื่อน คือภาวะที่มีลำไส้บางส่วนไหลเลื่อนออกมาตุงอยู่ที่ผนังหน้าท้อง ทำให้เห็นเป็นก้อนบวมตรงบริเวณใดบริเวณหนึ่งของผนังหน้าท้อง สังเกตอาการได้จากการเริ่มปวดตุงบริเวณขาหนีบ เริ่มมีก้อนแข็งโผล่ออกที่ขาหนีบ และเลื่อนมาที่ลูกอัณฑะในผู้ชาย ส่วนกรณีไส้เลื่อนในผู้หญิงมักพบก้อนแข็งของไส้เลื่อนมาข้างๆ อวัยวะเพศ ไส้เลื่อนนั้นมีอยู่หลายชนิดที่พบบ่อย ได้แก่ ไส้เลื่อนที่สะดือ ไส้เลื่อนที่ขาหนีบในผู้หญิง และไส้เลื่อนที่เกิดหลังการผ่าตัด
สาเหตุของโรคไม่ต่างกัน คือการเบ่งถ่ายบ่อยครั้ง หรือเพิ่มความดันในช่องท้องเรื้อรัง เช่น ยกของหนัก ต้องเบ่งท้องผูกเป็นประจำ หรือมีอาการไอเรื้อรัง สามารถเห็นเป็นก้อนตุง มีส่วนน้อยที่เกิดขึ้นจากความผิดปกติภายหลัง เช่น แผลผ่าตัดที่หน้าท้อง
ไส้เลื่อนในผู้หญิง ป้องกันรักษาอย่างไร?
ยังไม่มีวิธีป้องกันไม่ให้เกิดไส้เลื่อนขึ้น แต่ช่วยไม่ให้โรครุนแรงขึ้นได้ด้วยการผ่าตัดแก้ไขตั้งแต่เนิ่นๆ เมื่อพบก้อนแข็งของไส้เลื่อนลงมาข้างๆ อวัยวะเพศ ควรให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยว่าใช่อาการของไส้เลื่อน หรือไม่ หากใช่ให้รีบทำการรักษา โดยจะใช้วิธีการผ่าตัดได้วิธีเดียว ไม่สามารถรับประทานยาเพื่อให้ไส้เลื่อนกลับเข้าไปได้ และหากปล่อยทิ้งไว้จนเกิดภาวะแทรกซ้อนของไส้เลื่อน อาการเจ็บปวดที่ท้องจะรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ
ปัจจุบันการผ่าตัดรักษาโรคไส้เลื่อนมี 2 วิธี คือ
- การผ่าตัดเปิด แพทย์จะเลือกผ่าตัดในกรณีไส้ที่เลื่อนลงขาหนีบมีขนาดใหญ่มาก
- การผ่าตัดส่องกล้องแพทย์ จะเลือกใช้เมื่อไส้ที่เลือนลงมามีขนาดไม่ใหญ่มาก ซึ่งข้อดีของการผ่าตัดส่องกล้อง คือแผลมีขนาดเล็ก ผู้ป่วยจึงเจ็บตัวน้อยลง และฟื้นตัวได้เร็ว ลดระยะการนอนโรงพยาบาล เพียง 1 คืน ก็สามารถกลับไปทำงานได้ตามปกติ
- การผ่าตัดผ่านกล้องสามารถกลับไปทำงานได้ตามปกติภายใน 1 สัปดาห์ แต่การผ่าตัดแบบเปิดจะใช้เวลาประมาณ 1 เดือน
ขั้นตอนการรักษา เป็นอย่างไร
โดยทั่วไปการผ่าตัดทั้ง 2 วิธีนั้น แพทย์จะใช้ตาข่ายสังเคราะห์เพื่อช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น ไม่ตึง เจ็บน้อย แต่ตาข่ายพิเศษนี้กว่าที่จะสมานกับร่างกายจนแข็งแรงต้องใช้เวลา 3 เดือน ซึ่งในช่วงเวลาดังกล่าวหลังผ่าตัด ผู้ป่วยไม่ควรยกของหนักเลย ไม่ควรเพิ่มความดันในช่องท้อง ไม่เช่นนั้นอาจเป็นซ้ำได้
สิ่งที่ทราบอีกประการ คือผู้ป่วยที่เคยเป็นโรคไส้เลื่อน 1 ข้าง จะมีโอกาสเป็นอีก 1 ข้างมากกว่าคนปกติ นอกจากนี้ ในภาวะอ้วนของคนที่อ้วนลงพุง จะทำให้เนื้อเยื่อ หรือเยื่อที่กั้นลำไส้อ่อนแอมากกว่าคนที่ไม่อ้วน โดยเฉพาะไส้เลื่อนที่สะดือ มักพบในคนที่อ้วนลงพุงทั้งผู้ชาย และผู้หญิง
นายแพทย์บัณฑิต สุนทรเลขา
ศัลยแพทย์เฉพาะทางด้านหารผ่าตัดผ่านกล้อง
โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม คลินิกศัลยกรรม
โทร.02 271 7000 ต่อ 10228
ปรึกษาแพทย์ออนไลน์
