การฝากครรภ์...สิ่งสำคัญสำหรับคุณแม่และลูกน้อย

“การตั้งครรภ์” ถือเป็นเรื่องน่ายินดียิ่งสำหรับคุณแม่ทุกท่าน โดยเฉพาะคุณแม่มือใหม่ที่อาจยังไม่มีประสบการณ์เพียงพอในการรับมือกับการตั้งครรภ์และอาจมีข้อสงสัยหลายอย่างเกี่ยวกับกระบวนการ “ฝากครรภ์” ที่ดี ดังนั้นเพื่อไขข้อสงสัยเกี่ยวกับการฝากครรภ์ โรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการจึงมีคำแนะนำเกี่ยวกับการฝากครรภ์มาเล่าให้ฟัง

 

การฝากครรภ์...สำคัญอย่างไร?

การฝากครรภ์คือหนึ่งในวิธีดูแลสุขภาพครรภ์ของคุณแม่และลูกน้อยไม่ว่าจะเป็นการตั้งครรภ์ครั้งแรกหรือเคยผ่านการตั้งครรภ์มาแล้ว ซึ่งเมื่อไหร่ที่เริ่มสงสัยว่าจะมีการตั้งครรภ์ แพทย์ก็จะทำการตรวจให้แน่ชัด หากมีการตั้งครรภ์จริงก็จะเริ่มทำการฝากครรภ์ โดยแพทย์จะดูแลตั้งแต่ช่วงตั้งครรภ์ไจนถึงการคลอด ฉะนั้นการฝากครรภ์จึงนับว่าเป็นกระบวนการสำคัญที่คุณแม่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากแพทย์จะทำการนัดตรวจครรภ์พร้อมกับให้คำแนะนำในการดูแลตัวเองที่ถูกต้องตลอดการตั้งครรภ์เป็นระยะๆ และหากตรวจพบความผิดปกติในระหว่างการตั้งครรภ์ แพทย์จะให้ปรึกษา คำแนะนำ และการรักษา รวมถึงช่วยแก้ปัญหาเกี่ยวกับความผิดปกติที่เกิดขึ้นได้ทันที เพื่อให้คุณแม่และลูกมีความปลอดภัยและสุขภาพแข็งแรง

 

ควรเริ่มฝากครรภ์เมื่อไหร่ดี?

ควรเริ่มฝากครรภ์ตั้งแต่รู้ตัวว่ามีการตั้งครรภ์ หรืออายุครรภ์ไม่ควรเกิน 12 สัปดาห์ โดยนับจากวันแรกของประจำเดือนรอบสุดท้าย โดยการฝากครรภ์จะให้ประสิทธิผลสูงสุด หากทั้งคุณพ่อและคุณแม่มีการวางแผนการมีบุตรเอาไว้แล้วล่วงหน้า เสมือนเป็นการเตรียมความพร้อมเบื้องต้นก่อนการตั้งครรภ์

 

เมื่อเริ่มฝากครรภ์...จะมีการตรวจอะไรบ้างและต้องตรวจบ่อยแค่ไหน?

โดยปกติแพทย์จะนัดให้มาตรวจครรภ์อย่างสม่ำเสมอ โดยแบ่งออกเป็น 3 ไตรมาส ดังนี้

ไตรมาสแรก เริ่มตรวจตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์จนถึงอายุครรภ์ 28 สัปดาห์ และพบแพทย์เพื่อตรวจครรภ์ทุกๆ 4 สัปดาห์ โดยจะมีรายการตรวจ ได้แก่

- การตรวจปัสสาวะเพื่อยืนยันการตั้งครรภ์

- การตรวจคัดกรองการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอดและกระเพาะปัสสาวะ

- ตรวจเลือดฝากครรภ์ครั้งที่ 1 เพื่อตรวจหาเชื้อ HIV กามโรค ไวรัสตับอักเสบบี/ซี ธาลัสซีเมีย และหมู่เลือด

- ตรวจเลือดคุณแม่เพื่อตรวจหาความผิดปกติทางพันธุกรรม หรือ NIPT ตรวจจับแนวโน้มภาวะดาวน์ซินโดรมของทารกในครรภ์

- ตรวจอัลตราซาวด์กำหนดอายุครรภ์ คัดกรองความพิการในทารกและติดตามพัฒนาการของทารก

 

ไตรมาสที่ 2 อายุครรภ์ระหว่าง 28-36 สัปดาห์ พบแพทย์เพื่อตรวจครรภ์ทุก 2 สัปดาห์

- ตรวจเลือดคัดกรองภาวะเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงอายุครรภ์สัปดาห์ที่ 24-28 เนื่องจากร่างกายผลิตฮอร์โมนอินซูลินไม่เพียงพอ

- ตรวจอัลตราซาวด์เพื่อระบุเพศทารกและติดตามพัฒนาการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์

ไตรมาสที่ 3 อายุครรภ์มากกว่า 36 สัปดาห์ พบแพทย์เพื่อตรวจครรภ์ทุก 1 สัปดาห์ จนถึงคลอดบุตร

- นับจำนวนการดิ้นของทารก ตรวจหาความผิดปกติของทารก หากทารกดิ้นไม่ถึง 4 ครั้งภายใน 2 ชั่วโมง เป็นไปได้ว่าอาจมีความผิดปกติบางอย่างเกิดขึ้น

- ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่และบาดทะยัก

- ตรวจเลือดฝากครรภ์ครั้งที่ 2

- อัลตราซาวด์เพื่อคำนวณน้ำหนักตัวและติดตามพัฒนาการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์

 

ทั้งนี้ หากตรวจพบความผิดปกติในระหว่างการตั้งครรภ์ แพทย์จะใช้ดุลยพินิจในการวางแผนการดูแลครรภ์ให้เหมาะสมเป็นรายบุคคล ร่วมกับกำหนดช่วงเวลาคลอด และวิธีการคลอดที่ปลอดภัยและเหมาะสมตามสภาวะของทารกในครรภ์ต่อไป

 

นอกจากนี้ หากคุณแม่รู้ตัวว่ากำลังตั้งครรภ์ หรือกำลังพิจารณาว่าจะฝากครรภ์ที่ไหนดี แนะนำให้ทำการฝากครรภ์กับสูตินรีแพทย์ที่น่าเชื่อถือ โดยอาจตรวจสอบได้จากประวัติการทำงาน ความชำนาญ และประสบการณ์ของแพทย์ รีวิวการฝากครรภ์จากเคสอื่นๆ และเลือกโรงพยาบาลที่ใกล้ที่พักมากที่สุด เพื่อความสะดวกในการเดินทางมาคลอด หรือกรณีที่ต้องได้รับการดูแลครรภ์ฉุกเฉิน

 

อย่างไรก็ตาม คุณแม่ควรสังเกตการเปลี่ยนแปลงและความผิดปกติของร่างกายอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันของคุณแม่อาจส่งผลต่อสุขภาพของทารกในครรภ์ได้ ฉะนั้นหากเกิดความผิดปกติเกี่ยวกับครรภ์ จึงควรรีบแจ้งกับแพทย์ผู้ดูแลโดยตรง เพื่อขอรับคำแนะนำในการปฏิบัติตัวในขณะนั้นได้อย่างถูกต้อง เพื่อป้องกันการแท้งและช่วยให้การคลอดออกเป็นไปอย่างปลอดภัยทั้งต่อตัวแม่และเด็ก