นิ่วในถุงน้ำดีเกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยจะพบนิ่วได้บ่อยในกลุ่มคนที่อ้วนมากๆ เรามาทำความรู้จักกับโรคนิ่วในถุงน้ำดีนี้ให้มากขึ้นกับนพ.เจษฎา อดุลย์เดช ศัลยแพทย์ ประจำศูนย์ศัลยกรรม โรงพยาบาลเปาโล โชคชัย 4กันค่ะ
ผู้ที่เป็นนิ่วในถุงน้ำดี ส่วนใหญ่จะไม่มีอาการแสดงออกที่ชัดเจนเท่าไหร่นัก ซึ่งโดยมากเราจะพบได้จากการตรวจสุขภาพ โดยแพทย์ซักประวัติ และการทำอัลตร้าซาวด์เพื่อหาความผิดปกติ โดยทั่วไปจะพบนิ่วในถุงน้ำดีได้ประมาณร้อยละ 11-36ของประชากร กลุ่มคนที่พบว่ามักจะมีปัญหาสุขภาพเรื่องของโรคนิ่วถุงน้ำดีก็คือ กลุ่มคนที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป ผู้ที่มีรูปร่างอ้วนท้วม หญิงที่ผ่านการมีบุตรหลายคนก็จะเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไป
อาการของผู้ที่เป็นนิ่วถุงน้ำดี มักจะปวดบริเวณลิ้นปี่หรือชายโครงด้านบนขวา และจะปวดมากขึ้น โดยเฉพาะในเวลากลางคืน หรือเมื่อรับประทานอาหารมันๆ
ตรวจวินิจฉัย
“เมื่อคนไข้เข้ารับการตรวจ หมอจะซักประวัติอย่างละเอียดในเรื่องของโภชนาการโดยเฉพาะผู้ที่มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด รวมถึงลักษณะอาการปวด และตรวจเพิ่มเติมด้วยการอัลตราซาวด์ซึ่งเป็นวิธีที่ง่ายและคนไข้ไม่เจ็บปวด”
การรักษานิ่วถุงน้ำดี ที่แพทย์แนะนำก็คือ การผ่าตัด ซึ่งในอดีตจะเป็นการผ่าตัดเปิด แต่ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ทำให้การผ่าตัดเป็นเรื่องง่ายขึ้น ด้วยการผ่าตัดผ่านกล้อง
ผ่าตัดผ่านกล้องเทคโนโลยีเพื่อการรักษานิ่วถุงน้ำดี
การผ่าตัดผ่านกล้องทางเลือกการรักษา ซึ่งมีข้อดีคือ แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก คนไข้เจ็บปวดเพียงเล็กน้อย การนอนโรงพยาบาลน้อยกว่าหากเทียบกับการผ่าตัดแบบเดิม คนไข้ได้กลับไปใช้ชีวิตปกติได้เร็วดังเดิมรวมถึงช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในการนอนโรงพยาบาลอีกด้วยซึ่งหลังการผ่าตัดคนไข้จะมีอาการท้องอืดสักระยะ อีกทั้งจะแนะนำให้งดการรับประทานอาหารที่ไขมันสูง หันมารับประทานอาหารอ่อนๆ ที่ย่อยง่าย และไขมันต่ำเพื่อช่วยป้องกันการเกิดซ้ำ
เนื่องจากโคเลสเตอรอลนั้นเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดี ดังนั้นเราจึงควรควบคุมอาหาร รวมถึงออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ซึ่งนั่นจะช่วยลดการเกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้ส่วนหนึ่ง ทั้งนี้รวมถึงการตรวจสุขภาพประจำทุกปี ก็เป็นอีกหนึ่งตัวช่วยเพื่อป้องกันตนเองจากโรคนิ่วในถุงน้ำดีและปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ที่จะตามมาในภายหลังได้
หากปล่อยไว้เสียมากกว่าได้…
คนไข้ที่มีนิ่วในถุงน้ำดีและปล่อยไว้ไม่รับการรักษานอกจากจะสร้างความเจ็บปวดแล้ว จะส่งผลให้เกิดโรคที่ร้ายแรงอย่างถุงน้ำดีอักเสบ ท่อน้ำดีอักเสบ ท่อน้ำดีอุดตัน และตับอ่อนอักเสบได้หมอจึงแนะนำให้คนไข้เข้ารับการรักษาเพื่อป้องกันผลที่ตามมาอย่างไม่คาดคิด
สำหรับหลักการดูแลคนไข้ของหมอ คนไข้ย่อมต้องการความอบอุ่นใจ ความเชื่อใจ และการดูแลเอาใจใส่ที่ดี หมอจึงยึดหลักการดูแลเพื่อสร้างความอบอุ่นให้คนไข้ โดยสร้างไว้วางใจ ให้กำลังใจแก่เขาเมื่อคนไข้อาการดีขึ้นหมอก็ภูมิใจ เพราะเขาจะสามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ดังเดิม
นพ.เจษฎา อดุลย์เดช
ศัลยแพทย์ คลินิกศัลยกรรม โรงพยาบาลเปาโล โชคชัย 4
ปรึกษาแพทย์ออนไลน์
