-
แม้ข้อเข่าจะเป็นอวัยวะหนึ่งของร่างกายที่หลายคนมองข้าม แต่ข้อเข่าก็มีบทบาทสำคัญต่อการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะการลุกยืน การนั่ง การเดิน การวิ่ง และเป็นข้อที่คอยแบกรับน้ำหนักตัวของเราไว้ ซึ่งหลายคนที่มีพฤติกรรมการใช้หัวเข่าที่ไม่เหมาะสม ก็จะส่งผลให้กระดูกข้อเข่าเสื่อมก่อนวัยอันควรได้
หน้าที่ของข้อเข่านั้นเป็นเสมือนบานพับที่เชื่อมต่อระหว่างหัวกระดูกต้นขาและเบ้ากระดูกหน้าแข้ง ซึ่งปลายกระดูกทั้งสองจะมีกระดูกอ่อนคลุมไว้ และจะมีน้ำเลี้ยงคอยหล่อลื่นเพื่อช่วยลดแรงกระแทกในขณะที่เราเคลื่อนไหว ซึ่งการเสื่อมสลายของผิวกระดูกอ่อนบริเวณดังกล่าวนั้นเป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำให้ข้อเข่าติดขัด และเกิดการอักเสบ บวม จนรู้สึกปวดตามมา ซึ่งรวมเรียกว่า “อาการข้อเข่าเสื่อม” นั่นเอง
ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ข้อเข่าเสื่อม
อายุ : พบมากในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป ยิ่งอายุมากยิ่งพบมากขึ้น
เพศ : พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน
น้ำหนักตัว : ปกติเวลาเดินบนพื้นราบ ข้อเข่าแต่ละข้างของเราจะต้องแบกรับน้ำหนักเพิ่มขึ้นราว 3 เท่าของน้ำหนักตัว ซึ่งหากเรามีน้ำหนักตัวที่มากหรือมีภาวะอ้วนเกินไป ก็จะส่งผลให้กระดูกอ่อนผิวข้อชำรุด สึกหรอ และเสื่อมสภาพเร็วกว่าวัยอันควร
การบาดเจ็บบริเวณข้อเข่า : มักเกิดจากการเล่นกีฬาที่มีการกระแทกในข้อเข่า เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล รวมไปถึงการเกิดอุบัติเหตุบริเวณข้อเข่า หรือเส้นเอ็นภายในข้อเข่า ก็จะส่งผลให้ความแข็งแรงของข้อเข่าลดน้อยลง และเพิ่มโอกาสเสี่ยงที่จะทำให้ผิวข้อเข่าชำรุดหรือเสื่อมก่อนวัย
การรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม
ปัจจุบันการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมทำได้หลายวิธี เช่น
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม คือ การผ่าตัดเอาผิวข้อที่เสื่อมสภาพออก แล้วใส่ข้อใหม่ซึ่งผลิตจากวัสดุพิเศษทางการแพทย์ที่มีความแข็งแรงทนทานเข้าไปแทนที่ โดยแพทย์จะช่วยปรับความตึงหรือหย่อนของเนื้อเยื่อรอบข้อเข่า เพื่อให้ขามีรูปร่างที่เหมือนปกติมากที่สุด ไม่โก่งผิดรูป ส่วนการเปลี่ยนข้อเข่าเทียมจะได้ผลดีเพียงใดนั้นขึ้นอยู่กับ
ความคงทนของข้อเข่าเทียม
ในผู้ป่วยที่ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมกว่าร้อยละ 80 ตัวข้อเข่าเทียมจะมีความคงทนได้นานกว่า 20 ปี อย่างไรก็ตาม สภาพของข้อเข่าเทียมจะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ทั้งการใช้งานของผู้ป่วย ความเชี่ยวชาญของศัลยแพทย์กระดูก และคุณสมบัติของข้อเทียม ซึ่งผู้ป่วยควรดูแลน้ำหนักตัวไม่ให้สูงเกินเกณฑ์ หลีกเลี่ยงการนั่งยองๆ โดยไม่จำเป็น ไม่วิ่งทางไกล ไม่เล่นกีฬาที่ต้องมีการปะทะ และหมั่นดูแลตัวเองโดยไม่ปล่อยให้ตัวเองติดเชื้อในอวัยวะใดเป็นเวลานาน รวมทั้งไม่ปล่อยให้ฟันผุ เหงือกอักเสบ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ หรือเป็นแผลที่เล็บเท้า ก็จะช่วยให้ข้อเข่าเทียมมีอายุการใช้งานที่ยาวนานขึ้นได้
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า ควรอยู่ในการดูแลของแพทย์และทีมงานที่มีความชำนาญพิเศษ โดยทางโรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ มีทีมแพทย์ที่ผ่านการศึกษาอบรมด้านการผ่าตัดจากสถาบันการแพทย์ทั้งในและต่างประเทศ จึงพร้อมดูแลและให้การรักษาแก่ทุกท่านเป็นอย่างดี
ซึ่งหากแพทย์ตรวจพบโรค แล้ววินิจฉัยว่าจำเป็นที่จะต้องเข้ารับการผ่าตัด ทางโรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ ขอมอบสิทธิ์พิเศษเสริมความปลอดภัยให้ทุกท่านที่จะเข้ารับการผ่าตัดทุกประเภท ให้ได้รับการตรวจโรค COVID-19 ฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย
Q : ทำอย่างไร? คนไข้จึงเจ็บปวดน้อยที่สุดหลังผ่าตัด และสามารถลุกเดินได้เร็วที่สุด
A : แพทย์จะใช้หลายเทคนิคร่วมกันในการผ่าตัดและการรักษา เช่น
วิธีเหล่านี้จะช่วยให้คนไข้เกิดความเจ็บปวดจากการผ่าตัดน้อยมาก และจะสามารถลุกนั่ง และฝึกเดิน รวมถึงทำกายภาพบำบัดได้ทันทีหลังการผ่าตัดเสร็จ และพักฟื้นที่โรงพยาบาลไม่นานก็สามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ