ผ่าตัดส่องกล้อง การรักษาที่ตอบโจทย์ผู้หญิง
โรงพยาบาลเปาโลรังสิต
15-ก.พ.-2562
ผ่าตัดผ่านกล้อง การรักษาที่ตอบโจทย์ผู้หญิง

เทคโนโลยีของการผ่าตัดผ่านกล้องนรีเวช การรักษาที่ตอบโจทย์ผู้หญิง

          หากพูดถึงโรคของผู้หญิงที่ฮิตติดอันดับต้นๆ คงหนีไม่พ้นโรคเกี่ยวกับมดลูกและรังไข่ส่วนใหญ่บทสรุปของการรักษาจะต้องผ่าตัด ซึ่งไม่ใช่สิ่งที่ผู้หญิงพึงปรารถนา แต่ถ้าการผ่าตัดไม่ใช่สิ่งที่น่ากลัวอีกต่อไป บาดแผลขนาดเล็ก เจ็บน้อย รอยแผลเป็นหลังผ่าตัดแทบมองไม่เห็น และใช้ระยะเวลาสั้นๆ ในการพักฟื้น นี่เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการผ่าตัดที่จะช่วยตอบโจทย์ให้กับผู้หญิงในเรื่องการผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช


เทคโนโลยีการผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช

          เทคโนโลยีการผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวชมีมานาน แต่ช่วงหลายปีที่ผ่านมามีการพัฒนาทั้งเรื่องเลนส์และกำลังขยายของกล้องเป็นแบบดิจิตอล จึงทำให้ภาพมีความคมชัดอย่างมาก อีกทั้งการพัฒนาด้านเครื่องมือผ่าตัด เช่น การจี้ไฟฟ้าปิดเส้นเลือดสามารถตัดเนื้อเยื่อได้ในตัว เครื่องจี้ตัด โดยใช้การสั่นสะเทือนจากปลายเครื่องมือความถี่สูง สามารถตัดเนื้อเยื่อได้รวดเร็ว เสียเลือดน้อย อีกทั้งยังมีการพัฒนาเครื่องปั่นชิ้นเนื้อ ซึ่งช่วยเรื่องการผ่าตัดมดลูก เนื้องอกที่มีขนาดใหญ่ และปั่นออกมา โดยไม่ต้องขยายแผลเพิ่ม


การผ่าตัดผ่านกล้องมีข้อดีหลายประการ ได้แก่

  •           แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก เปิดแผลที่สะดือประมาณ 0.5-1 ซม. สอดกล้องส่องตรวจอวัยวะภายใน และมีแผลที่ท้องน้อยประมาณ 2-3 แผล แผลละ 0.5 ซม สำหรับนำเครื่องมือใส่เข้าไปผ่าตัด การผ่าตัดผ่านกล้องสามารถรักษาโรคทางนรีเวชได้เกือบทุกโรค รวมถึงมะเร็ง

โดยการผ่าตัดจะพิจารณาแนวทางรักษาเป็นรายบุคคล ขึ้นอยู่กับขนาด ตำแหน่ง พังผืด และความยากง่ายของโรค

สำหรับข้อจำกัดที่ไม่สามารถผ่าตัดผ่านกล้องได้ เช่น กรณีที่คนไข้เป็นมะเร็งรังไข่ที่มีการลุกลาม มะเร็งกล้ามเนื้อมดลูกขนาดใหญ่ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัวบางโรค เช่น โรคปอด หัวใจ





โรคทางนรีเวชที่คนไข้มาพบหมอบ่อยที่สุด

          โรคทางนรีเวชที่คนไข้มาพบหมอบ่อยที่สุด คือ เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ จะมาด้วยอาการปวดท้องน้อยเรื้อรัง ปวดประจำเดือนมาก ซึ่งอาจเกิดจากการมีพังผืดอุ้งเชิงกราน หรือมีเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ โดยโรคเหล่านี้หากรักษาด้วยยาหรือฮอร์โมนแล้วไม่ดีขึ้น จะต้องได้รับการผ่าตัด

จากประสบการณ์พบว่า การผ่าตัดทางหน้าท้องไม่สามารถเลาะพังผืดด้านหลังมดลูกได้ เนื่องจากเห็นไม่ชัดเจน แต่การผ่าตัดผ่านกล้องมีกำลังขยายสูง สามารถเห็นรอยโรคได้ชัดเจน อีกทั้งมีความแม่นยำ ลดภาวะแทรกซ้อนการผ่าตัด

          ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคบางทฤษฎีเชื่อว่า เกิดจากประจำเดือนไหลย้อนกลับไปที่อุ้งเชิงกรานทำให้เซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกฝังตัวในอุ้งเชิงกรานเจริญเติบโตที่รังไข่ และพังผืดในอุ้งเชิงกราน หรือบางทฤษฎีเชื่อว่ามีเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกในอุ้งเชิงกรานอยู่แล้ว เมื่อมีการกระตุ้นจากฮอร์โมนจึงเจริญเติบโตกลายเป็นพังผืด สามารถรักษาด้วยการใช้ฮอร์โมน ฉีดยาคุมหรือรับประทานยาคุม ถ้าอาการดีขึ้น เช่น ปวดท้องน้อยดีขึ้นก็อาจไม่ต้องผ่าตัด และอีกโรคที่พบได้บ่อย คือเนื้องอกมดลูก ถ้าเป็นเนื้องอกธรรมดาก้อนไม่โต ไม่มีอาการ เช่น ไม่ปวดท้องน้อยเรื้อรัง ประจำเดือนไม่มามาก ก้อนไม่โตเร็ว อาจรักษาโดยใช้การตรวจติดตาม แต่สำหรับกรณีที่ต้องผ่าตัดจะพิจารณาเรื่องการมีบุตรร่วมด้วย โดยคำนึงว่าคนไข้ต้องการมีบุตรหลังการรักษาหรือไม่ ถ้าคนไข้มีบุตรเพียงพอแล้ว อาจพิจารณารักษาผ่าตัดมดลูก



เพื่อประโยชน์ในการรักษา แม้เหนื่อยก็ยอมทน

          เริ่มแรกที่เรียนรู้การผ่าตัดผ่านกล้อง ค่อนข้างเหนื่อยและมีท้อบ้าง เพราะค่อนข้างยากและใช้เวลาในการรักษานานกว่าการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง เมื่อมีความชำนาญแล้ว พบว่ามีข้อดีหลายประการ ทั้งด้านบาดแผล ทำให้คนไข้เจ็บแผลน้อย หลังผ่าเห็นได้ชัดเจนว่าลุกเดินได้เร็ว ฟื้นตัวเร็ว และบางครั้งกับโรคที่การผ่าตัดค่อนข้างยาก ที่เคยผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง และผู้ป่วยอาการไม่ดีขึ้น แต่เมื่อผ่าตัดแบบส่องกล้องที่มีกำลังขยายสูงทำให้เห็นรายละเอียดชัดเจน จึงสามารถเลาะรอยรอยโรคต่างๆ ได้ทั้งหมด จึงเกิดประโยชน์กับการรักษาเป็นอย่างมาก

          คนไข้ที่มารับการผ่าตัด สิ่งที่กังวลมากสุด คือ เรื่องความเจ็บปวด เพราะแน่นอนว่าเมื่อมีรอยแผลก็ย่อมมีความเจ็บปวดจากแผล เพราะก่อนเข้ารับการรักษาคนไข้ก็ต้องทนกับอาการปวดจากโรค แต่พอผ่าตัดแล้วยังต้องมาปวดแผลอีก จึงไม่ใช่เรื่องผิดที่คนไข้จะเกิดความวิตก กังวล แต่การผ่าตัดผ่านกล้องเป็นการผ่าตัดแบบแผลเล็ก จึงทำให้ปวดแผลน้อย ฟื้นตัวเร็ว แผลเป็นก็เล็กลงตามไปด้วย ช่วยเรื่องความสวยงาม เรียกได้ว่าตอบโจทย์ให้กับคนไข้อย่างตรงประเด็น

          กรณีมีคนไข้ คนหนึ่ง ต้องเจ็บปวด ทุกข์ทรมานจาก โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ในอุ้งเชิงกรานและช็อกโกแลตซีสต์ที่รังไข่ อาการเจ็บป่วยและอาการปวดเป็นมากขึ้นๆ จนกระทั่งต้องหยุดงานทุกเดือน จนไม่สามารถดำเนินชีวิตได้ตามปกติ เริ่มมีปัญหากับที่ทำงาน เมื่อคนไข้มีใบหน้าอมทุกข์มาตรวจขอรับการรักษาโดยการผ่าตัดผ่านกล้อง “หมอ ทำอย่างไรก็ได้ให้หายปวด ทนไม่ไหวแล้ว” หมอจึงตัดสินใจผ่าตัดผ่านกล้องเพื่อเลาะโรคและพังผืดในอุ้งเชิงกรานออก พังผืดฝังลึกรอบๆ อวัยวะภายในสำคัญๆ การผ่าตัดมีความเสี่ยงสูงและเป็นไปอย่างยากลำบาก และใช้เวลานาน หมอต้องผ่าตัดด้วยความรอบคอบและอดทนต้องเอาชนะความเหนื่อยของตนเองก่อนถึงจะเอาชนะโรคได้

          หลังการรักษาด้วยการผ่าตัด คนไข้กลับมาตรวจ ใบหน้าเต็มไปด้วยรอยยิ้มบอกว่า “ขอบคุณหมอมาก กลับไปทำงานได้ตามปกติ ไม่ต้องกินยาแก้ปวด ไม่ต้องหยุดงานอีกแล้ว ทุกวันนี้ทำงานตลอดโดยไม่ยอมลาหยุด” ได้ฟังแล้วหมอก็รู้สึกสุขใจ เมื่อคนไข้ให้ความไว้วางใจยอมรับการผ่าตัดจากหมอ ขอเพียงคืนรอยยิ้มและชีวิตปกติสุขให้คนไข้ได้ มันก็คุ้มค่ากับความเหนื่อย

          อย่างไรก็ตาม แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาแนวทางการรักษาตามความเหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย รวมถึงตัวแปรของโรค อาทิ ความรุนแรงในการลุกลามของโรค ขนาด ตำแหน่ง และสุขภาพของผู้ป่วยเป็นสำคัญ



ปรึกษาปัญหาสุขภาพ
โรงพยาบาลเปาโล รังสิต โทร 0-2577-8111
รับข่าวสารและกิจกรรมทางสุขภาพดีๆ ได้ที่ Facebook : โรงพยาบาลเปาโล รังสิต