นิ่วในถุงน้ำดี (Gallstones) เกิดจากการตกผลึกของหินปูน (แคลเซียม) หรือคอเลสเตอรอลที่มีอยู่ในน้ำดี ส่วนสาเหตุที่ทำให้เกิดการตกผลึกของสารเหล่านี้ เชื่อว่าเกี่ยวกับการติดเชื้อของทางเดินน้ำดี และความไม่สมดุลของส่วนประกอบในน้ำดี การตกผลึกของสารเหล่านี้ อาจทำให้เกิดเป็นก้อนนิ่วเพียงก้อนเดียว หรือก้อนเล็กๆ หลายๆ ก้อนก็ได้

รวมทั้งคนที่มีระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง หญิงที่มีบุตรแล้ว ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวาน ผู้ป่วยที่เป็นทาลัสซีเมีย โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตก เหล่านี้จะมีโอกาสเป็นนิ่วในถุงน้ำดีมากกว่าคนทั่วไป

การผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีโดยใช้เทคโนโลยีส่องกล้อง
          เป็นการผ่าตัดส่องกล้องโดยใช้เครื่องมือเจาะผ่านหน้าท้อง เพื่อสอดท่อที่มีไฟฉายและกล้องขนาดเล็กที่สามารถบันทึกภาพอวัยวะภายในของผู้ป่วยอย่างชัดเจน และส่งภาพมายังจอมอนิเตอร์ เพื่อให้ศัลยแพทย์มองเห็นบริเวณที่ต้องการผ่าตัดได้อย่างชัดเจน ทำให้ผลที่ได้หลังการผ่าตัดมีความเที่ยงตรงและแม่นยำ โดยเจาะรูเพื่อสอดเครื่องมือเข้าไป 3 - 4 รู ขนาด 0.5 – 1 เซนติเมตร แต่กรณีที่ไม่สามารถใช้วิธีนี้ได้ แพทย์อาจจำเป็นต้องผ่าตัดเปิดแผลยาว

ผู้ป่วยที่เหมาะสมสำหรับหัตถการนี้

• ผู้ป่วยที่มีนิ่วในถุงนี้ดี แต่อาการไม่มาก
• ผู้ป่วยที่มีนิ่วในถุงน้ำดี และถุงน้ำดีนี้อักเสบเรื้อรัง
• ผู้ป่วยที่มีนิ่วในถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลัน
• ผู้ป่วยที่มีนิ่วในถุงน้ำดีอักเสบ ชนิดไม่มีนิ่วทางเดินน้ำดีร่วมด้วย
• โรคติ่งเนื้อ (POLYP) ถุงน้ำดี
• 
  

ข้อดีของการส่องกล้องผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี

• อาการเจ็บปวดของบาดแผลน้อยกว่าการผ่าตัดเปิดแบบเดิม ซึ่งบาดแผลจะยาวกว่า และเจ็บปวดมากกว่า
• ระยะเวลาในการรักษาตัวในโรงพยาบาลสั้นกว่า
• สามารถกลับไปปฏิบัติหน้าที่การงานได้เร็ว ไม่ต้องพักฟื้นร่างกายเป็นเวลานาน
• แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก ทำให้หายเร็วกว่า
• อาการแทรกซ้อนจากการผ่าตัดน้อยกว่า เช่น การติดเชื้อที่แผล ไส้เลื่อนที่แผลผ่าตัด เส้นประสาทที่ผนังหน้าท้องถูกตัดขาด หรือ ปอดอักเสบหลังผ่าตัด เป็นต้น

ความเสี่ยงและผลข้างเคียง

• การติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัด
• ถ้าน้ำดีฉีกขาด ซึ่งมีโอกาสเกิดขึ้นได้น้อยมาก (<1%) เนื่องจากถุงน้ำดีที่จะทำการตัดนั้นวางติดอยู่กับท่อน้ำดี ถ้าไม่สามารถทำการแยกออกจากกันได้อย่างชัดเจน อาจทำให้ตัดท่อน้ำดี หรือท่อน้ำดีฉีกขาดได้โดยไม่ได้ตั้งใจ
• ภาวะตัวเหลือง ตาเหลือง หลังผ่าตัดอาจเกิดขึ้นได้จากท่อน้ำดีอุดตันจากนิ่วที่ค้างในท่อน้ำดี หรือท่อน้ำดีฉีกขาด ภาวะตัวเหลือง ตาเหลืองนี้อาจจะเป็นตลอดชีวิตได้ หากท่อน้ำดีฉีกขาดอย่างรุนแรง
• ผู้ป่วยบางรายแพทย์ไม่สามารถใช้วิธีส่องกล้องผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีได้ เช่น ผู้ป่วยที่มีอาการของโรคปอดและโรคหัวใจขั้นรุนแรง ผู้ป่วยที่เคยผ่าตัด และมีพังผืดในท้องมากๆ

ก่อนการผ่าตัด
      ผู้ป่วยจะได้รับการเตรียมความพร้อมด้านร่างกาย และจิตใจอย่างละเอียด เช่น การเอกซเรย์ การตรวจเลือด การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ หรือปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านอายุรกรรมเพื่อให้พร้อมสำหรับการผ่าตัด

หลังการผ่าตัด
       ผู้ป่วยควรงดรับประทานอาหาร 4-6 ชั่วโมง หรือรับประทานอาหารเหลวได้ทันที วันรุ่งขึ้นสามารถรับประทานอาหารอ่อนได้ ไม่จำเป็นต้องใช้ยาแก้อักเสบ หรือยาแก้ปวดต่อเนื่อง และกลับบ้านได้ภายใน 2-3 วัน จากนั้นก็สามารถใช้ชีวิตประจำวัน และรับประทานอาหารได้ตามปกติ