ริดสีดวงจมูก
คือ การเจริญเติบโตที่ผิดปกติของเยื่อบุโพรงจมูก หรือโพรงไซนัส แต่คุณไม่ต้องตกใจไป เพราะไม่ใช่มะเร็งอย่างที่หลายคนกังวลริดสีดวงจมูก จะมีลักษณะเหมือนหยดน้ำ เป็นก้อน อาจมีเพียงก้อนเดียว หรือหลายก้อน เป็นผลมาจากการอักเสบเรื้อรังที่มาจากภาวะภูมิแพ้ หรือการเผชิญกับสารที่ก่อความระคายเคืองอยู่เสมอ กระทั่งเยื่อบุจมูกอักเสบ และบวมขึ้นเรื่อยๆมีน้ำคั่ง กลายเป็นก้อนในจมูกในที่สุด เหตุผลที่เรียกว่าริดสีดวงจมูก เนื่องจากมีลักษณะเป็นก้อนคล้ายริดสีดวงทวารที่ยื่นออกมาในจมูกนั่นเอง สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศ ทุกวัย แต่มักพบได้มากในผู้ใหญ่ที่เป็นเพศชาย
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคริดสีดวงจมูก
โรคภูมิแพ้ ถือว่าเป็นส่วนสำคัญที่จะมีการอักเสบของเยื่อบุจมูกเรื้อรังเป็นระยะเวลานาน โดยเฉพาะในคนที่ไม่รักษา หรือรักษาไม่ถูกต้อง ปล่อยให้มีการอักเสบอย่างต่อเนื่อง ซ้ำๆ เยื่อบุจมูกก็จะบวมไม่ยุบลง นานวันเข้าก็จะทิ้งตัวกลายเป็นก้อนเนื้อริดสีดวงจมูก หรือกลุ่มหนึ่งที่มีความเสี่ยงไม่แพ้กันคือ ในผู้ป่วยที่เป็นไซนัสอักเสบเรื้อรังนานๆ เยื่อบุไซนัสก็จะบวมออกมากลายเป็นริดสีดวงได้เช่นกัน
อาการที่พบบ่อยในคนที่เป็นริดสีดวงจมูก
หากก้อนไม่โตมากจะไม่ค่อยแสดงอาการ แต่ถ้าเยื่อบุจมูกบวมมากๆ และอากาศไม่สามารถผ่านจมูกได้สะดวก ผู้ป่วยจะรู้สึกแน่นจมูก อีกทั้ง ไม่สามารถรับกลิ่นได้ดีเท่าที่ควร และด้วยริดสีดวงจมูกมีต้นเหตุจากโรคภูมิแพ้ หรือการอักเสบเรื้อรัง ผู้ป่วยก็จะมีอาการคัดจมูก คันจมูก จาม น้ำมูกไหลอาจมีลักษณะใส ขุ่นข้น เหนียว หรือมีสีเหลือง เขียวร่วมด้วย
โรคริดสีดวงจมูกรักษาหายได้
เป้าหมายในการรักษาผู้ป่วยที่มีริดสีดวงจมูกคือ กำจัดริดสีดวงจมูก หรือทำให้ริดสีดวงจมูกมีขนาดเล็กลง ทำให้ผู้ป่วยหายใจทางจมูกโล่งขึ้น ไม่มีอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล คัน จาม หรือเสมหะไหลลงคอ ดมกลิ่นได้ปกติ รักษาไซนัสอักเสบ (ถ้ามีร่วมด้วย) โดยการให้ยาและการผ่าตัดป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำของริดสีดวงจมูก ด้วยวิธีการดังนี้
- รักษาด้วยการใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดพ่นจมูก แม้จะขึ้นชื่อว่ายาสเตียรอยด์ แต่จากการศึกษาพบว่า สามารถรักษาริดสีดวงจมูกได้ผลดี และปลอดภัย ช่วยลดขนาดของริดสีดวงจมูกและป้องกันไม่ให้มีขนาดโตขึ้นแต่ไม่ได้ยุบหายไปทั้งหมด และต้องอยู่ในการควบคุมดูแลของแพทย์ ดังนั้น หลังจากการใช้สเตียรอยด์ชนิดพ่นจมูกระยะหนึ่งแล้ว ถ้ายังมีริดสีดวงจมูกเหลืออยู่โดยอาการผู้ป่วยยังไม่ดีขึ้น ควรผ่าตัดเอาริดสีดวงจมูกออก แต่อย่างไรก็ตาม ยังมีผู้ป่วยบางรายไม่ตอบสนองต่อการใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดพ่นจมูกนี้
- รักษาด้วยการใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดกิน หรือฉีด การใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดกิน หรือฉีดร่วมกับยาสเตียรอยด์ชนิดพ่น จะทำให้อาการผู้ป่วยดีขึ้นมากขนาดของริดสีดวงจมูกเล็กลง การได้รับกลิ่นดีขึ้น ลดการกลับมาเป็นซ้ำของริดสีดวงจมูกได้ แต่อาจจะไม่สามารถทำให้ริดสีดวงจมูกหมดไปได้
- การผ่าตัดเอาริดสีดวงจมูกออกแบบธรรมดา วิธีการนี้เป็นการผ่าตัดเอาริดสีดวงจมูกออกด้วยการใช้ลวดคล้องและดึงออกมา ซึ่งเป็นการผ่าตัดเอาริดสีดวงจมูกออกเท่านั้น ไม่ได้ผ่าตัดเข้าถึงไซนัส แต่พบว่าการกลับเป็นซ้ำของริดสีดวงจมูกหลังจากผ่าตัดวิธีนี้อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างสูง
- การผ่าตัดริดสีดวงจมูก และไซนัสด้วยการใช้กล้อง (Endoscopic sinus surgery) จากผลการศึกษา การผ่าตัดรักษาริดสีดวงจมูกด้วยการใช้กล้องจะให้ผลที่ดี สามารถตัดริดสีดวงจมูกออกร่วมกับการผ่าตัดบริเวณรูเปิดไซนัสให้โล่ง เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยยาเต็มที่แล้ว แต่อาการผู้ป่วยไม่ดีขึ้น หลังผ่าตัดยังจะต้องติดตามผู้ป่วยและให้การรักษาด้วยยาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการรักษาริดสีดวงจมูก
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม
โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน โทร.0-2271-7000 ต่อ หู คอ จมูก